بحران مشروعيت سلطنت سليم اول و ارتباط آن با وقوع جنگ چالدران

The Crisis of Legitimacy in Salim I Sultanate and its Association with the Battle of Chaldiran

چكيده از اوايل قرن دهم هجري/شانزدهم ميلادي، مذهب به صورت عاملي موثر در مناسبات ميان دو دولت صفوي و عثماني درآمد و تحولات سياسي و مذهبي در ايران، خاصه رسميت يافتن تشيع در اين سرزمين، هم زمان با تحولات دروني دولت عثماني، معارضات و درگير يهاي دو دولت را تشديد كرد. در 1520 م)، - 926 ه/ 1512 - واقع، رقابت ميان شاهزادگان عثماني در اواخر سلطنت بايزيد دوم (حك: 918 براي دست يافتن به سلطنت، روند تحولات را به گون هاي رقم زد كه دولت عثماني را نيز به بهر هگيري از مذهب در مناسبات خود با دولت نوپاي صفوي سوق داد. سليم اول كه در مقايسه با ديگر مدعيان از اقبال كمتري براي سلطنت برخوردار بود، به ياري يني چري ها پدر را وادار به كناره گيري از قدرت كرد و خود بر جاي او نشست؛ اما اين شيوه دستيابي به قدرت و نيز قتل عام همه افراد ذكور خاندان عثماني مشروعيت او را سخت مخدوش ساخت. از اين رو، درصدد برآمد با اتخاذ سياست مذهبي تهاجمي بر ضد شيعيان و شاه اسماعيل صفوي بحران مشروعيت سلطنت خود را برطرف سازد. پس بر رغم رويگرداني شاه اسماعيل از رويارويي نظامي با دولت عثماني، به قلمرو صفوي يورش برد و بدين ترتيب جنگ چالدران به وقوع پيوست.

Since the early10th/16th century, religion developed into an effective factor in the relationshipbetween the Safavid and Ottomans. Although the effect of the political and religious changes in Iran and establishment of the Shiite as official religion was influential; the internal developments within the Ottoman State had an important impact on the relationship between two governments. In fact, at the end of Bayizid II reign(918-926/1512-1520), the competition among the Ottoman princes to obtain the throne, influenced the process of developments in such a way that the Ottomans decided to use religion in their relationship with the newly established Safavid state. Salim I who had a little chance to get the throne, tried to prevail the power and so his father had to relinquish the throne. After seizure of power by Salim I, in addition to this process which involved him into a crisis of legitimacy, massacre of all the male members of the Ottoman dynasty, made the situation worse. Hence, aiming to resolve the crisis, Salim I took an offensivereligious policy against Shiites and Shah Isma’il. However, Shah Isma’il avoiding from military confrontation, Salim raided to the Safavid realm that led to the battle of Chaldiran.