بررسي تطبيقي امكان استيفاي دين از طلب مديون

A Comparative Study of the Possibility of Claiming the Debt from an Indebtedʹʹs Credit

در روابط بين داين و مديون،‏ گاهي مديون از شخص ثالثي طلبكار است و امكان استيفاي دين از آن طلب وجود دارد، لكن وي در وصول طلب خود اهمال نموده يا تعمداً آن‏ را استيفا نمي‏نمايد. عدم اقامه دعواي مديون عليه ثالث (بدهكار خود)، باعث تضرر طلبكاران او مي‏گردد و به اصطلاح بر وثيقه عمومي طلب طلبكاران، تاثير مي‏گذارد. قانونگذارِ برخي از كشورها از جمله مصر و لبنان، براي جلوگيري از تضرر طلبكاران و در جهت حمايت از آنان، قوانيني وضع نموده كه در مواردي به طلبكاران مديون اجازه مي‏دهد، به نيابت از مديون بر عليه بدهكار به مديون، تحت عنوان دعواي غيرمستقيم اقامه دعوا نموده وگاه نيز به طلبكار، اجازه رجوع مستقيم را تحت عنوان دعواي مستقيم مي‏دهد. دعواي مستقيم و دعواي غيرمستقيم در قوانين ايران به صورت بسيار محدود و تحت شرايطي خاص، پيش‏بيني شده است كه بايد با حفظ شرايط و در چارچوب قانون، اين راهكارها شناسايي و به رسميت شناخته شود.

In the relations between the indebted and debtor, sometimes a third person is indebted to the debtor and the debtor can claim his debt but he fails to do so or intentionally refuses to do so. The debtor’s failure to file a case against the third person causes loss for his (the debtor’s) creditors. To prevent the loss for the creditors’ loss and to protect them in this regard, the legislators in some countries including Egypt and Lebanon have made some laws which provides the possibility for the creditors to vicariously take a legal action against the debtor (third person) sometimes indirectly and sometimes directly. In Iranian legal system direct and indirect actions have been provided for in a very limited way and under special circumstances which have to be taken into account and recognized within the framework of law.