تأثير آموزش خودمراقبتي بر استرس ادراك شده زنان مبتلا به ديابت بارداري تحت درمان با انسولين

Effects of Self-care Education on Perceived Stress in Women with Gestational Diabetes under Insulin Treatment

مقدمه: دیابت بارداری عارضه طبی شایع همراه با پیامد نامطلوب دوران بارداری و استرس درك‌شده بالاست. اثر آموزش بر كاهش استرس درك‌‌شده در مطالعات گذشته ارزیابی شده است؛ اما نقش خودمراقبتی و تأثیر آن در دیابت بارداری كمتر بررسی گردیده است. هدف: تعیین تأثیر آموزش خودمراقبتی بر استرس ادراك‌شده زنان مبتلا به دیابت بارداری تحت درمان با انسولین. روش: در این كارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی، 60 زن مبتلا به دیابت بارداری تحت درمان با انسولین در هفته‌های 30-24 بارداری مراجعه‌كننده به درمانگاه دیابت بیمارستان ام‌البنین(ع) مشهد در سال1393 در دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. آموزش خودمراقبتی به مدت 4 جلسه یك ساعته با فاصله یك هفته در قالب گروه‌های 6 الی 8 نفره برگزار شد. پرسشنامه پژوهشگرساخته خودمراقبتی دیابت بارداری و پرسشنامه استاندارد استرس ادراك‌شده كوهنPerceived Stress Scale) ) PSS-14در دو مرحله قبل و 4 هفته پس از اتمام مداخله در هر دو گروه تكمیل گردید. داده‌ها توسط آزمون تی‌مستقل، من‌ویتنی و كوواریانس با استفاده از نرم‌‌افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شد. یافته‌ها: میانگین سنی شركت‌كنندگان در این مطالعه در گروه مداخله 0/5±4/32 و در گروه كنترل 8/4±4/31 سال بود. نمرات استرس ادراك‌شده در مرحله قبل از مداخله در گروه مداخله (0/8±6/27) نسبت به گروه كنترل (8/6±5/27) تفاوت آماری معنی‌داری نداشت (74/0=p). نمرات استرس ادراك‌شده بعد از مداخله در گروه مداخله (3/8±4/23) نسبت به گروه شاهد (5/7±1/28) كاهش معنی‌دار داشت (001/0>p). نتیجه‌گیری: آموزش خودمراقبتی می‌تواند به ارتقای مراقبت از خود وكاهش استرس درك‌شده مبتلایان به دیابت بارداری كمك كند. خودمراقبتی را می‌توان به عنوان روشی مؤثر به منظور كاهش استرس این بیماران پیشنهاد كرد.

Background: Gestational diabetes (GA) is a common complication, associated with adverse prenatal outcomes and perceived stress. The effects of education on perceived stress have been widely investigated, whereas the role of self-care in GA has been less noted. Aim: to determine the effects of self-care education on perceived stress in women with GA under insulin treatment. Methods: In this randomized controlled trial, 60women with GA under insulin treatment (at 24-30 weeks of gestation), referring to the diabetes clinic of Mashhad Omolbanin Hospital, were divided into intervention and control groups in 2014. Self-care education included four one-hour sessions (one-week intervals) in groups consisting of 6-8 members. The researcher-made self-care questionnaire and Cohen’s Perceived Stress Scale were completed before and four weeks after the intervention. Independent t-test, Mann-Whitney and covariance analysis were performed, using SPSS version 16. Results: The mean age of the participants was 32.4±0.5 years in the intervention group and 31.4±4.8 years in the control group. Before the intervention, the perceived stress score in the intervention group (27.6±8.0) was not significantly different from that of the control group (27.5±6.8) (P=0.74). However, after the intervention, the scores significantly reduced in the intervention group (23.4±8.3), compared to the control group (28.1±7.5) (P<0.001). Conclusion: Self-care education might improve self-care and reduce perceived stress in patients with GA. Therefore, self-care is suggested as an effective method for reducing stress in these patients.