اثربخشي برنامه والدگري مثبت بر خودكارآمدي والديني و تعامل مادر-كودك داراي كم‌تواني هوشي

The Effectiveness of Positive Parenting Program (Triple-P) on Parental Self-Efficacy and Mother-Child Interaction in Childeren Suffering from Intellectual Disability

مقدمه: كم‌توانی‌هوشی می‌تواند تمام جنبه‌های زندگی فرد را تحت تأثير قرار دهد و از سويی ديگر، اجرای برنامه‌های آموزشی والدگری نتايج مؤثری را به همراه دارد. هدف اين پژوهش، بررسی اثربخشی برنامه والدگری مثبت بر خودكارآمدی والدينی و تعامل مادر-كودك دارای كم‌توانی‌هوشی است. روش‌بررسی: در اين مطالعه، از طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل استفاده شد. 40 نفر از مادران دانش‌آموزان دارای كم‌توانی‌هوشی به روش نمونه‌گيری تصادفی ساده از مدارس استثنايی شهرستان‌های تهران انتخاب شدند. مادران به‌طور تصادفی به دو گروه 20 نفری(گروه آزمايش و كنترل) تقسيم شدند. گروه آزمايش در 10 جلسه آموزشی والدگری مثبت(هفته‌ای 2 جلسه و هر جلسه 60 دقيقه) شركت كردند، در حالی كه به گروه كنترل هيچ آموزشی ارائه نشد. ابزار پژوهش شامل مقياس خودكارآمدی و مقياس رابطه والد-كودك بود. داده‌ها با روش تحليل كوواريانس چندمتغيری و با استفاده از در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزيه و تحليل قرار‌گرفت. نتايج: نتايج تحليل كوواريانس چندمتغيری نشان داد كه گروه آزمايش و كنترل حداقل در يكی از مقياس‌های خودكارآمدی والدينی يا تعامل والد‌كودك به‌طور معنی‌دار با يكديگر تفاوت دارند. همچنين، آموزش برنامه والدگری مثبت بر خودكارآمدی والدينی و تعامل والد‌كودك اثر مثبت و معنی‌داری دارد. نتيجه‌گيری: برنامه والدگری مثبت بر خودكارآمدی والدينی و تعامل مادر با كودك دارای كم‌توانی‌هوشی مؤثر است. با توجه به اين كه تقويت مهارت‌های والدگری منجر به افزايش خودكارآمدی والدينی و تعامل مادر با كودك می‌شود، برنامه‌ريزی جهت آموزش برنامه والدگری مثبت به مادران كودكان دارای كم‌توانی‌هوشی اهميت ويژه‌ای دارد.

Introduction: Intellectual disability can affect all aspects of an individualʹs life. On the other hand, applying parenting educational programs has been associated with effective outcomes. Therefore, the present study aimed to assess the effectiveness of positive parenting program(Triple-P) on parental self-efficacy and mother-child interaction in children suffering from the intellectual disability. Methods: In the present study, pre-test, post-test design with a control group was used. Forty mothers of children suffering from intellectual disability were randomly selected from exceptional schools of Tehran province. They were randomly divided into experimental and control groups(20 per group). The former group participated in 10 training sessions of positive parenting program(twice a week; each session lasted 60 minutes), whereas the latter group did not receive any specific training. The study data were gathered via parenting self-agency measure and parent-child relationship scale. Moreover, the data were analyzed using SPSS software(version 22) via multiple analysis of covariance. Results: The study results revealed a significant difference between experimental and control group at least in one of the scales of the parental self-adequacy or mother-child interaction. Furthermore, positive parental program training demonstrated a significant positive effect on parental self-efficacy and mother-child interaction. Conclusion: The findings of the present study proposed that as enhancing parenting skills leads to an increase in parental self-efficacy as well as mother-child interaction within children suffering from the intellectual disability, it seems essential to plan training the positive parenting program for mothers of such children.