بررسي مقايسه‌اي پاسخ‌دهي و رفتار دزسنج‌هاي گرماتاب فردي نوترون-گاما در ميدان‌هاي 241Am-Be و 252Cf

Comparison of the response and behavior of TL neutron - gamma dosimeters used in individual dosimetry system for 241Am-Be and 252Cf sources

دز سنجی فردی نوترون موضوعی چالش برانگيز در زمينه دزسنجی است. دزسنج گرماتاب ياTLD يكی از انواع دزسنج‌های فردی می‌باشد كه در تعيين ميزان پرتوگيری از چشمه‌های نوترون كاربرد بسيار زيادی دارد. بطور معمول، اين دزسنج‌هاپس از كاليبره شدن با يك گونه منبع پرتوزای نوترونی استاندارد، در مراكز مختلف با كاربردهای گوناگون كه در آنها امكان پرتوگيری نوترونی وجود دارد بكار گرفته می‌شوند. برای كاربرد TLD در اهداف دزسنجی فردی معمولا از موادی نظير (LiF) كه عدد اتمی‌مؤثر آن (2/8) نزديك بافت نرم است استفاده می‌شود. اما، نكته مهم وابستگی شديد بيناب نوترون به منبع آن و شرايط هندسی مكان پرتوگيری است كه برآورد درست دز دريافتی و به ويژه دز معادل را بسيار دشوار می‌سازد. در اين پژوهش رفتار دزسنج‌های گرماتاب TLD600-700 ساخت شركت ‌هارشا كه در ارائه خدمات دزسنجی فردی نوترون- گاما كشور به كار می‌روند مورد بررسی قرار گرفته اند. اين دزسنج‌هادر ميدان‌های استاندارد چشمه‌های-Be 241 Am و 252 Cf در دزهای پايين تا نسبتا بالا پرتودهی شده ( mSv50 تا Sv1) و پاسخ آنها مورد بررسی و تحليل قرار گرفته است. همچنين اطلاعات مهمی‌در زمينه نسبت پاسخ اين دزسنج‌هادر پرتودهی با چشمه‌های 241 Am-Be و 252 Cf ارائه گرديده است كه از اهميت كاربردی زيادی در كارآمد سازی و بالاتر بردن دقت در دزسنجی فردی نوترون برخوردار می‌باشد.

Neutron individual dosimetry is challenging subject in dosimetry field. Thermoluminescent dosimeter (TLD) is one of the types of personal dosimeters that is extremely used to determine the doses of neutron sources. Typically, this type of dosimeter is used in different centers with a variety of applications after calibration with a standard neutron radiation sources. Usually, materials of TL crystal that used in personal dosimetry purposes have the effective atomic number of soft tissue such as (LiF). But, importantly, the heavy dependence of the neutron spectrum to geometry of the source location makes the estimation of doses particularly the dose equivalent very difficult. This research is studied on TLD600-700 HARSHAW that used in individual neutron - gamma dosimetry services in Iran. This dosimeters are irradiated with standard sources 241Am-Be and 252Cf at low doses to high doses and their behavior are studied and analyzed. Also the important information about relative response of these dosimeters that irradiated by 241Am-Be and 252Cf sources is presented.