رهنمود‌هاي حاصل از عهدنامه مالك اشتر براي تنظيم خط مشي ارتباطي حكومت‌ها با شهروندان

Resulting Guidelines of Malik Al Ashtarʹʹs Treaty for the Regulation of Governmentʹʹs Communicating Policies with Citizens

انديشمندان تاكيد دارند و مطالعات متعدد نيز نشان داده است كه حكومت‌ها براي برقراري تعامل بين ‌‌عناصر سازنده هر ساختار سياسي‌ ـ كه قانون‌، مقامات و ‌‌مردم را شامل مي‌شود‌ ـ نيازمند و موظف به تهيه و تنظيم خط‌مشي‌‌هاي ارتباطي‌اند. در اين راستا، بررسي فرمان حضرت امام‌علي‌(ع) به مالك اشتر، با روش تحقيق اسنادي و در چهارچوب زبان و ادبيات علوم‌ ارتباطات اجتماعي، بيانگر اين مهم است كه آن حضرت(ع)، به‌نوعي تاكيد دارند كه هيچ حكومتي نمي‌تواند بدون ارتباط با شهروندان خود عمل كند و بايد بين حكومت (حاكم، نهادها و دستگاه‌هاي حكومتي) با مردم و برعكس، جريان مداوم اطلاعات، دستورالعمل‌ها، عقايد و ... برقرار باشد. در اين حوزه مي‌توان در بخش‌هايي از محتواي عهدنامه مالك اشتر، رهيافت‌هايي براي تمامي جوامع بشري مشاهده كرد، از جمله: توجه و احترام يكسان به تمامي شهروندان، مشخص‌كردن گروه‌هاي اجتماعي كه شهروندان به آنها تعلق دارند و فراهم‌سازي امكان تعامل بين حكومت با قشرهاي مختلف جامعه، فراهم‌كردن فرصت‌هايي براي برقراري ارتباط مستقيم، مباحثه و گفت‌وگوي عموم شهروندان با بالاترين مقامات حكومتي، فراهم كردن زمينه‌هايي براي دسترسي گروه‌هاي اجتماعي ضعيف‌تر به مراكز قدرت و نيز انتقال نيازهاي آنان به حكومت، بدون آنكه اين طبقه از شهروندان در بيان تقاضاها و انتظارات خود پيش‌قدم باشند، و فراهم‌كردن فرصت‌‌هاي متنوع ارتباطي براي بيان انتقادها و ارايه نظرات شهروندان و يا گروه‌هاي اجتماعي به مقامات حكومتي.

According to quasi- experimental study, and as thinkers emphasize, each government is obliged to prepare and regulate its communicating policies in order to make interaction between its constructive elements of each political structure including law and rankings and its people. Thus, reviewing the command of Imam Ali (AS) to Malik al-Ashtar, through documentary research and the framework of social communication sciences literature, reveals that Imam Ali (AS) some how insisted that no fair government can act truly without having communication with its citizens and there should be continuous flow of information, guidelines, ideas, etc. between the government (governor, institutions and governmental systems) and its people and vice versa. Within this field, one can find some guidelines for all of the human societies in some parts of Malik al-Ashtarʹs treaty. Such as equal care and respect for all citizens, clarifying the social groups and providing interaction between government and different social groups, providing chances for direct communication, discussion and dialogue of citizens with the highest government authorities, providing channels for the weaker social groups in order to access the power centers and also communicating their needs, and providing different communication chances in order to talk about the criticisms and citizenʹs views toward the authorities.