پژوهشي در مسير امام علي ‌(ع) به صفين و محل جنگ صفين

A Study of Imam Aliʹʹs Path to Saffayn and Saffayn Battlefield

جنگ صفين، كه در 36 ق ميان امام علي ‌(ع) و معاويه درگرفت، نقطه عطف و واقعه‌اي بسيار مهم در تاريخ اسلام به‌شمار مي‌آيد. در منابع گوناگون تاريخي، از قبيل وقعه صفين نصر ‌بن مزاحم، گزارش‌هاي مفصلي درباره اين جنگ و سير حوادث آن و اسامي كشته‌هاي طرفين ثبت شده است، اما درباره برخي مباحث مربوط به آن، ازجمله مسير امام علي‌ (ع) به صفين، اطلاعات چنداني در دست نيست. اين نوشتار بر آن است تا با استناد به گزارش‌هاي پراكنده موجود در منابع تاريخي و با بهره‌جويي از منابع جغرافيايي، مسير تقريبي امام علي ‌(ع) به صفين و مسير بازگشت آن حضرت به كوفه و نيز موقعيت جغرافيايي محل وقوع اين جنگ را شناسايي كند. همچنين تلاش شده تا نقاط و زيارتگاه‌هاي منتسب به امام علي ‌(ع)، كه در طول اين مسير قرار داشته است، معرفي شود.

The Battle of Saffayn between Imam Ali (pbuh) and Muʹawiyah occurred in 36 AH Lunar. This battle was a very important event in the history of Islam. In various historical sources such as Waqʹat Saffayn, detailed reports have been included about this battle, development of various events in it, and names of the slain of two parties of the battle. About some details including Imam Aliʹs path to Saffayn, however, there is not much information. Relying on dispersed reports existing in the historical sources and employing geographical sources, the present writing seeks to depict Imam Aliʹs approximate path to and from Saffayn to Kufa as well as the geographical location of the battle. Also, the author has tried to introduce points and sanctuaries located in this path and attributed to Imam Ali (pbuh).