بررسي تاثير نوع ريز نمونه و هورمون بركالوس زايي و باززايي زعفران (.Crocus sativus L)

Study on Effect of Type of Explant and Hormone on Callus Induction and Regeneration in Saffron (Crocus sativus L.)

زعفران (.Crocus sativus L) يكي از گياهان دارويي است كه داراي مواد مغذي و دارويي مي باشد. كشت بافت زعفران مي تواند عملكرد كمي و كيفي اين محصول را ارتقا داده و درآمدزايي كشاورزان و صادرات آن را افزايش دهد. در اين مطالعه 36 نوع تركيب هورموني متفاوت در شرايط تاريكي و 9 تركيب هورموني متفاوت در شرايط تيمار سرمايي 4 درجه سانتي گراد با استفاده از ريزنمونه هاي متفاوت (بنه، برگ، بخش انتهايي برگ و فلس اطراف برگ) مورد بررسي قرار گرفت. جهت بررسي ميزان رشد بنه ها، ميزان كالوس زايي و ميزان باززايي با 3 تكرار براي هر تيمار، شاخص هاي طول اندام هوايي گياه (cm)، درصد كالوس زايي و درصد باززايي اندازه گيري شد و تحليل هاي آماري صورت گرفت. در بين انواع ريزنمونه ها تنها ريزنمونه هاي بنه نسبت به كالوس زايي در محيط MS حاوي هورمون هاي (mg/l 1) IBA و (mg/l 2) BAP هم در شرايط تاريكي و هم در شرايط سرما پاسخ مناسبي دادند. بالاترين درصد باززايي در محيط MS با تركيب هورموني (mg/l 3/0) TDZ، (mg/l 1) BAP، (mg/l 2) IBA و (mg/l 01/0) GA3 و در شرايط سرما بدست آمد.

Saffron (Crocus sativus L.) is one of the medicinal plants that contain active components and medicinal materials. Tissue culture of saffron can improve the quality and quantity of the saffron product, increase its export and the farmers’ income. In this study, 36 different types of hormone combinations in the dark and 9 different treatments of hormone combinations in cold (4°C), using different saffron explants (bulb, leaf, scales around leaf and distal parts of the leaf) were studied in tissue culture. To investigate the growth of corms, the callus formation and the regeneration rate, three replications for each treatment were used and the length of shoot (cm), the callus formation percentage and the regeneration percentage were measured and statistical analysis was performed. Among the types of explants, only explants from bulbs produced the callus on MS medium containing 2 mg.l-1 BAP and 1 mg.l-1 IBA in both the dark and cold conditions. The highest percentage of regeneration was obtained in MS medium with hormonal composition of 0.3 mg.l-1 TDZ, 1 mg.l-1 BAP, 2 mg.l-1 IBA and 0.01 mg.l-1 GA3 in the cold conditions.