آمار براي پزشكان: همبستگي و رگرسيون

به عنوان يك پزشك پرمشغله كه هر روز بيماران زيادي را در مطب شلوغ‌تان مي‌بينيد، سوالات زيادي نيز برايتان پيش مي‌آيد، اما گهگاه فرصت مي‌كنيد سري به ادبيات پزشكي تخصصي خود بزنيد. شما به خوبي مي‌دانيد كه توانايي استفاده از مطالب روا و به روز، مي‌تواند نقش مهمي در طبابتتان در دنياي پيچيده فعلي بازي ‌كند ولي به خوبي نيز مي‌دانيد كه به كار بردن نتايج مقالات نيازمند درك مفاهيم آماري است. امروزه آشنايي با تفكر آماري و درك اصول و مفاهيم پايه‌اي آن نه تنها براي داشتن يك رويكرد علمي در حيطه تخصصي خود لازم است، بلكه تفكر آماري (كه به ما اجازه مي‌دهد از تجربه خود با كمترين خطا بياموزيم)، جزيي تفكيك ناپذير از طبابت علمي است و پزشكان بيش از پيش براي فهم و نقد ادبيات پزشكي پيش‌ رويشان به درك مفاهيم پايه و كاربردي آمار پزشكي نيازمندند. «پزشكي مبتني برشواهد» نهضت رايج نوپايي كه امروزه مي‌رود تا چهره غالب و رايج گفتمان پزشكي دنيا باشد، رويكرد عيني آن بيش از پيش پزشكان را نيازمند درك تفكر آماري و مفاهيم و اصول پايه آن خواهد كرد تا آنجا كه يكي از تعاريف Evidence Based Medicine (EBM) را مجموعه علوم باليني، متدولوژي و آمار بيان كرده‌اند. ممكن است به خوبي ندانيد كه چگونه بايد اطلاعات آماري ذكر شده در مقالات را تفسير كنيد. ما نيز با شما موافقيم كه آمار مقوله‌اي بسيار فرار بوده و يادگيري آن براي افراد غيرمتخصص در اين رشته مشكل است، به‌ويژه اگر قرار باشد بر فرمول‌ها و مفاهيم محض آن تاكيد شود تا كاربردهاي باليني مفاهيم آمارپزشكي. مقاله حاضر جهت آشنايي شما با تفكر آماري براي استفاده در استدلال‌هاي باليني و افزايش توانمنديتان در فهم و ارزيابي نقادانه مقالات پزشكي طراحي شده است. در اين مقاله دو مفهوم آماري همبستگي و رگرسيون كه كاربرد فراوان در ادبيات پزشكي دارند، انتخاب شده و در قالب مثال‌هاي باليني ملموس در حوزه ديابت و ليپيد توضيح داده شده است. اميد كه اين باور سنتي را كه «آمار اساساً چيزي نيست كه پزشكان بفهمند يا در طبابت باليني روزانه بدردشان بخورد»، از مجموعه باورهايمان كنار بگذاريم.