بررسي ارتباط خودكارآمدي درك شده با ميزان دريافت درشت مغذي‌هاي تغذيه‌اي در زنان مبتلا به سندرم متابوليك؛ يك مطالعه تحليل مسير

مقدمه: در حال حاضر يكي از شايع‌ترين اختلالات در سراسر دنيا سندرم متابوليك است. تبعيت از رژيم غذايي صحيح يكي از مهمترين چالش‌ها در كنترل اين سندرم بوده و به دليل اينكه تعديل روزانه اين رژيم به عهده خود بيمار مي‌باشد شناسايي عوامل موثر در اتخاذ خودمراقبتي تغذيه‌اي اهميت دارد. اين مطالعه با هدف تعيين ارتباط خودكارآمدي درك شده با دريافت درشت مغذي‌ها در زنان مبتلا به سندرم متابوليك صورت گرفت. روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي با ماهيت همبستگي، 329 بيمار مبتلا به سندرم متابوليك در سال 1391 از بين بيماران تحت پوشش مراكز درماني صنعت نفت اصفهان به روش سيستماتيك حضور داشتند. جهت گردآوري اطلاعات خودكارآمدي درك شده از پرسشنامه محقق ساخته كه با محاسبه شاخص‌هاي CVI و CVR و نيز شاخص‌هاي همساني دروني و ثبات ابزار، روايي و پايايي آن مورد تاييد قرار گرفته بود استفاده شد. براي بررسي رفتار تغذيه‌اي هم از پرسشنامه 24 ساعته يادآمد خوراك براي 3 روز استفاده شد. اطلاعات حاصله از پرسشنامه يادآمد خوراك توسط نرم‌افزار تغذيه‌اي N4 تحليل گرديد. در اين مطالعه علاوه بر نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 16 از نرم‌افزار AMOS نسخه 16 جهت برازش مدل ساختاري به روش حداقل مربعات تعميم يافته استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين انرژي دريافتي 37/2512 كيلوكالري، پروتيين 95/70 گرم، كربوهيدرات 420 گرم و چربي 61/61 گرم در روز و ميانگين خودكارآمدي درك شده 89/47 نمره بود. ضريب همبستگي پيرسون حاكي از ارتباط معكوس معني‌دار بين خودكارآمدي درك شده و درشت مغذي‌هاي دريافتي موثر در سندرم متابوليك بود. بيشترين ضريب اثر مستقيم خودكارآمدي درك شده بر چربي و كربوهيدرات دريافتي مشاهده شد. (05/0 > P و 592/0-=B) و (05/0 > P و 395/0-=B). نتيجه‌گيري: ميزان انرژي، كربوهيدرات، چربي و پروتيين دريافتي بيش از ميزان RDA و ميزان خودكارآمدي درك شده در حد متوسط بود. اين مطالعه نشان داد كه خودكارآمدي درك شده چهارچوب مفيدي براي فهم و پيش بيني ميزان پايبندي به رفتارهاي خودمراقبتي تغذيه‌اي در بيماران مبتلا به سندرم متابوليك فراهم مي‌كند.