اثرات جنبي چند عصاره گياهي و آفت كش تيامتوكسام بر پارامترهاي زيستي بالتوري سبز معموليChrysoperla carnea (Stephens) (Neu.: Chrysopidae) در شرايط آزمايشگاهي

The side effects of several plant extracts and thiamethoxam on biological parameters of common green lacewing Chrysoperla carnea (Stephens) (Neu.: Chrysopidae) under laboratory conditions

يكي از دشمنان طبيعي مهم حشرات آفت، بالتوري سبز معمولي، Chrysoperla carnea (Neuroptera: Chrysopidae)، است. در اين پژوهش اثرات جنبي عصاره هاي ريشه روناس (Rubia tinctorum L.) بذر شويد(Aniethum graveolens L.) وبذر باريجه ( (Ferula gummosa Boiss. و حشره‌كش تيامتوكسام روي پارامترهاي زيستي بالتوري سبز، به عنوان شكارگر پسيل معمولي پسته، Agonoscena pistaciae،در دماي 2 ± 25 درجه سلسيوس و رطوبت نسبي 5 ± 65 درصد و دوره‌ي روشنايي و تاريكي مشخص (8 : 16) بررسي شد. در اين بررسي، لارو سن اول به روش برج پاشش تيمار شد. اثر عصاره‌ها و حشره‌كش تيامتوكسام روي دوره لاروي، سن 1، دوره پيش از بلوغ و طول عمر حشرات كامل معني‌دار بود. حشره‌كش تيامتوكسام بيش ترين مرگ و مير را در دوره لارو سن دوم و شفيرگي ايجاد كرد. نتايج نشان داد كه عصاره ها نسبت به شاهد و آفت كش اثر مثبت روي مراحل رشدي پيش از بلوغ و گاهي اثر منفي روي مرحله بلوغ بالتوري سبز داشت. بنابراين اثر آفت كش در مراحل ابتدايي رشد بيش تر بود و با گذشت زمان اثر آن كاهش يافت. با نگرش به اين كه عصاره ريشه روناس طول دوره هاي رشدي پيش از بلوغ را كاهش داده و تعداد تخم به ازاي هر ماده را همچون شاهد نسبت به آفت كش و باريجه افزايش داد؛ بنابراين در راهبرد مديريت آفات به عنوان يك گزينه مناسب سازگار براي بالتوري سبز در كنترل پسيل پسته پيشنهاد مي شود.

One of the most important natural enemies of pests is common green lacewing Chrysoperla carnea (Stephens) (Neu.: Chrysopidae). The side effects of plant extracts from root of madder (Rubia tinctorum L.), seeds of dill (Aniethum graveolens L.) and seeds of Galbanum (Ferula gummosa Boiss.) and thiamethoxam were evaluated on biological parameters of C. carnea as Agonoscena pistaciae predator, at 25± 2, 65± 5% RH and 16:8 (L: D) photoperiod. The first instar larvae were assayed using Potter Spray Tower method. There was a significant effect of thiamethoxam and extracts on first instar larval period and adultʹs longevity. Thiamethoxam caused maximum mortality in second instar larvae and prolonged pupal period. Results showed that the extracts compared to control and pesticide had positive effects on developmental stages, and sometimes had a negative effect on adult green lacewing. So in the early stages of growth, effect of pesticide was high but gradually reduced. With the attitude that the root extract of R. tinctorum reduced developmental time and increased number of eggs per female as in the case of control, pesticide and F. gummosa, hence in pest management strategy, R. tinctorum is proposed as a compatible method in green lacewing and pistachio psylla interaction.