كاربرد RAPD در مقايسه تنوع جمعيت‌هاي پسيل معمولي پسته (Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer) در برخي از مناطق شمالي و جنوبي استان كرمان

Application of RAPD in comparison of diversity of common pistachio psylla (Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer) populations in some northern and southern regions of Kerman province

پژوهش جاري با هدف بررسي تفاوت ‌ساختار ژنتيكي جمعيت پسيل معمولي پسته (Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer) در برخي مناطق پسته‌كاري استان كرمان با مديريت كنترل شيميايي متفاوت انجام گرفت. بدين منظور، طي مرداد ماه سال 1391، نمونه‌برداري‌هايي از مناطق مختلف شامل: زنگي آباد و هفت‌باغ كرمان (مناطق با كنترل شيميايي شديد)، دشتاب بافت (منطقه با كنترل شيميايي كم) و اسفندقه جيرفت (منطقه بدون كنترل شيميايي) انجام شد. DNA استخراج شده از نمونه‌ها با استفاده از هشت آغازگر RAPD شامل: OPA-01، OPA-02، OPA-03، OPA-04، OPA-07، OPB-07، OPK-17 و OPO-05 تكثير شد. پس از بررسي و نمره‌دهي باندهاي تشكيل شده، داده‌هاي حاصل با نرم افزار NTSYS و POPGENE مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. بر اين اساس، سودمندترين آغازگر، OPA-02 شناخته شد كه با ميزان 395/0 بيشترين مقدار PIC را ايجاد كرد. نتايج بررسي تشابه و فاصله ژنتيكي بين جمعيت‌‎ها بر اساس روش ني (Nie) نيز نشان داد كه منطقه با كنترل شيميايي كم و مناطق با كنترل شيميايي شديد، با فاصله ژنتيكي 0714/0 بيشترين فاصله ژنتيكي را دارا هستند و همچنين منطقه با كنترل شيميايي كم بيشترين تشابه را با منطقه بدون كنترل شيميايي داشت. دندروگرام مربوطه نيز با استفاده از ضريب تشابه جاكارد بازسازي شد. بر اساس اين نتايج، آغازگرهاي RAPD استفاده شده توانستند جمعيت مناطق با كنترل شيميايي شديد را در يك گروه جداگانه نسبت به ساير مناطق قرار دهند. همچنين جمعيت دو منطقه دشتاب و اسفندقه نيز در يك گروه قرار گرفتند. به نظر مي‌رسد كه نتايج نشان دهنده اين موضوع باشند كه كنترل شيميايي شديد در برخي مناطق مي‌تواند سبب بروز تفاوت‌هاي احتمالي در ساختار ژنتيكي جمعيت‌هاي فعال اين آفت در استان شده‌ باشد.

The current study aimed to investigate the genetic structure of common pistachio psylla (Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer) populations in some pistachio planting areas in Kerman province with different chemical control management programs. sampling was conducted in different regions including: Zangi-abad Kerman and Haft bagh Kerman (regions with severe chemical control), Dashtab Baft (region with low chemical control) and Esfandagheh Jiroft (region without chemical control) during July-August in 2012. DNA of specimens were extracted with Chelex method and amplified with eight RAPD primers including: OPA-01, OPA-02, OPA-03, OPA-04, OPA-07, OPB-07, OPK-17 and OPO-05. After observation and scoring bands patterns, data were analyzed with NTSYS and POPGENE softwares. Accordingly, OPA-02 was found the most useful primer, that created the greatest amount of PIC with the rate of 0.395. The results of similarity and genetic distance between populations based on Neiʹs method also showed that the low chemical control and the severe chemical control regions with a genetic distance of 0.0714 have the greatest genetic distance and also the region with the low chemical control had the highest similarity with the regions without chemical control. Individuals were clustered using Jacard similarity index. Results indicated that RAPD primers could separate populations with severe chemical control in a group compare to other regions where, population of two regions of Esfandagheh and Dashtab were clustered in the same group. These result showed that heavy chemical control in some regions could probably result in differences among genetic structures of active populations of this pest.