تراكم جمعيت مراحل مختلف رشدي مگس گلرنگ،Acanthiophilus helianthi (Rossi) (Diptera: Tephritidae) روي ارقام مختلف گلرنگ در جنوب تهران

Population density of different growth stages of the safflower fly, Acanthiophilus helianthi (Rossi) (Diptera: Trypetidae) on different cultivars of safflower in the south of Tehran

مگس گلرنگ، Acanthiophilus helianthi يكي از آفات مهم گلرنگ است كه هر ساله خسارات زيادي به اين محصول وارد مي كند. به منظور بررسي تراكم جمعيت آن روي ارقام مختلف در سال 1391، هفت رقم گلرنگ شامل گلدشت، پديده، زرقان، ورامين، PI، Acataria، Mec163 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شاهد (جنوب تهران) در قالب طرح بلوك هاي كاملا تصادفي و در 4 تكرار كشت شد. به محض شكار حشرات كامل، نمونه برداري از غوزه هاي گلرنگ به صورت هفتگي آغاز شد و از اواخر خرداد تا اواخر تير ماه نمونه برداري انجام شد. تعداد لارو و شفيره در هر غوزه به طور جداگانه شمارش و در جدول هاي مخصوص ثبت شد. رقم PI (10/81) بيش ترين تراكم لارو را نسبت به ساير ارقام داشت. ارقام گلدشت و Mec163 به ترتيب با ميانگين رتبه 45/60 و 83/62 كم ترين تراكم لارو را نسبت به ساير ارقام داشتند. ارقام پديده و زرقان به ترتيب با ميانگين رتبه 83/75 و 40/75 بيش ترين تراكم شفيره را نسبت به ساير ارقام داشتند. رقم Mec163 با ميانگين رتبه 10/63 در بين ساير ارقام داراي كم ترين تراكم شفيره بود. در بين ارقام مختلف رقم ورامين با ميانگين رتبه 9/77 داراي بيش ترين ميزان تراكم مراحل رشدي مگس گلرنگ بود و سپس به ترتيب ارقام پديده و PI با ميانگين رتبه 5/76 و 2/76 بيش ترين تراكم مجموع مراحل رشدي مگس گلرنگ را داشتند. در بين ارقام مختلف رقم Mec163 با ميانگين رتبه 05/58 و رقم گلدشت با ميانگين رتبه 28/59 كم ترين ميزان تراكم مجموع مراحل رشدي را داشتند. در مجموع مي توان نتيجه گرفت كه ميانگين تراكم مراحل مختلف رشدي آفت روي برخي ارقام به دليل پيش رس بودن و ظهور زودهنگام غوزه و همچنين خاردار بودن غوزه ها كمتر است

The safflower fly, Acanthiophilus helianthi is one of the most important pests of safflower in the world that every year causes sever damage to the crop. In order to study population density of the safflower fly in 2012, seven safflower cultivars including Goldasht, Padideh, Zarghan, Varamin, PI, Acataria, Mec163 were cultivated under Completely Randomized Block Design with four replicates in research field of Shahed University (Southern Tehran). Once adult were captured, sampling was started from safflower bolls on weekly basis from late June to late of August. The number of larvae and pupae in each boll were counted separately for each cultivar and recorded in tables. Cultivar PI (10.81) had the highest density of larvae than other varieties. Cultivars Mec163 and Goldasht with rank mean of 60.45 and 62.83 had the lowest larval density than other varieties, respectively. Padideh and Zarghan cultivars with rank mean of 75.83 and 75.40 had the highest density of pupae than other varieties, respectively. Mec163 cultivar with a rank mean of 63.10 comparisons with other varieties had the lowest density of pupae. Varamin cultivar in comparison with other cultivars with rank mean rank of 77.9 had the highest safflower fly developmental stages, and then PI and Padideh cultivars with rank mean of 76.5 and 76.2 had the highest density of total developmental stages, respectively. Mec163 cultivar among varieties, with a rank average of 58.50 and Goldasht with the rank mean of 59.28 had the lowest density of all developmental stages. In general it can be concluded that mean density of different developmental stages of pest on some cultivar was low because of premature and early emergence and spiny bolls.