ارزيابي تاثير دوز، زمان و نوع پرتوهاي ماورا بنفش B و C بر آسيب DNA در تخم چشم زده و لارو در حال جذب كيسه زرده ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss) به روش آزمون كامت قليايي

پرتوها به واسطه اثرات مخربي كه بر DNAموجودات دارند، به عنوان عوامل محيطي تنش زا موجب بسياري از تغييرات فيزيولوژيك از جمله تاثير بر اسپرم، كاهش لقاح و بدشكلي جنين ماهيان مي شوند. هدف از اين مطالعه، ارزيابي تاثير دوز و مدت زمان پرتوماورا بنفش بر آسيب هاي DNAدر ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss) بود. در اين خصوص تاثير دوزهاي متفاوت پرتوهاي ماورا بنفش نوع (B (10، 40، 84 و 153 2w/cmµ) و C (15، 55، 90 و 196 2w/cmµ در زمان هاي متفاوت پرتودهي (30 و 60 دقيقه) بر آسيب هاي ايجاد شده در DNA جنين و لارو ماهي قزل آلاي رنگين كمان به روش الكتروفورز سلول هاي منفرد يا كامت قليايي (Comet assay) ارزيابي شد. نتايج نشان دهنده رابطه خطي ميان ميزان دوز پرتو با آسيب DNA مي باشد، به طوري كه با افزايش ميزان دوز پرتو، ميزان آسيب DNA در لارو و تخم چشم زده به صورت معني داري افزايش يافت. همچنين حساسيت لارو در مقايسه با تخم چشم زده بيشتر بوده كه احتمالا به دليل لايه كوريوني تخم يا فضاي پرويتيلين تخمك مي باشد كه جنين را از تاثيرات اين پرتو حفظ مي كند. با افزايش مدت زمان پرتوماورا بنفش از 30 به 60 دقيقه، افزايش قابل ملاحظه اي در ميزان آسيب DNA در تخم و لارو قزل آلاي رنگين كمان مشاهده نشد. نتايج اين مطالعه ضمن تاييد كارآيي روش كامت قليايي در ارزيابي آسيب DNA جنين و لاروي نشان داد كه دوز پرتوهاي مورد مطالعه اثرات مخرب بيشتري نسبت به زمان پرتودهي داشته و شدت اين آسيب ها در مرحله لاروي بيش از مرحله جنيني است. يافته هاي مذكور در به كارگيري اين پرتوها در فرايند اصلاح نژاد ماهيان لازم است مدنظر قرار گيرد.