بررسي نقش عوامل طبيعي در توزيع جغرافيايي جمعيت و سكونتگاه هاي شهري با استفاده از GIS و Geoda(مطالعه موردي: استان آذربايحان غربي)

Evaluating the Role of Natural Factors in Geographic Distribution of Population and Urban Settlements by Using GIS and Geoda (Case Study: Province of Western Azerbaijan (

اصولا استقرار و پيدايش يك شهر بيش از هر چيز تابع شرايط محيطي و موقعيت جغرافيايي است. از اين رو پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از نرم افزار GIS و مدل موران در قالب نرم افزار Geoda نحوه توزيع فضايي جمعيت و سكونتگاه هاي شهري استان آذربايجان غربي را نسبت به متغييرهاي طبيعي بررسي كند. نوع تحقق كاربردي بوده روش بررسي آن توصيفي ـ تحليلي و همبستگي مي-باشد. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه آب و هوا، دسترسي به منابع آب بيشترين تاثير را در پراكندگي جمعيت شهري استان داشته اند بطوريكه ميزان ضريب موران براي عوامل ذكر شده به ترتيب بيش از 5/0 و 3/0 مي باشد در اين ميان ميزان اين ضريب براي ساير عوامل طبيعي مورد مطالعه، نشان دهنده رابطه مثبت و نه چندان قوي است به عبارت ديگر مي توان گفت كه بيشتر جمعيت شهري استان، در طبقات ارتفاعي 1400 – 1000 متر پراكنده هستند كه بيانگر استقرار جمعيت در مخروطه افكنه هاي دشت هاي آبرفتي در ارتباط با منابع آبي حوضه آبريز درياچه اروميه مي باشد اين شرايط با وجود شيب كمتر از 5 درصد و شرايط اقليمي نيمه مرطوب محيط مناسبي را براي فعاليت هاي كشاورزي فراهم مي كند بطور كلي نتايج بدست آمده نشان مي دهد كه توزيع جمعيت، بيش از توزيع سكونتگاه ها از عوامل طبيعي تبعيت مي كنند.