سازوكار جايگيري توده گرانيتوييدي پنج‌كوه با استفاده از روش فابريك مغناطيسي

Emplacement Mechanism of the Panj-Kuh Granitoid Pluton Using Magnetic Fabric Method

در جنوب خاور دامغان،‌ توده گرانيتوييدي پنج‌كوه با وسعت 15 كيلومتر مربع به درون توالي آتشفشاني- رسوبي ايوسن نفوذ كرده است. تركيب چيره اين توده سيينيت است كه تحت تاثير فرايندهاي حاصل از دگرساني سديك- كلسيك به مونزونيت تبديل شده‌اند. حضور رگه‌هاي آلبيت- اسكاپوليت با ستبراي متفاوت (از ميلي‎متر تا چند صد متر) مهم‌ترين نشانه حضور اين نوع دگرساني در توده مورد مطالعه است. در اين پژوهش نتايج حاصل از مطالعات فابريك مغناطيسي مورد بررسي قرار گرفته و بر پايه الگوهاي خطوارگي و برگوارگي مغناطيسي و همچنين مطالعات ريزساختي، سازوكار جايگيري توده نفوذي پنج‌كوه تعيين شده است. اين توده به دليل دارا بودن پذيرفتاري مغناطيسي ميانگين به‌نسبت بالا (Km > 400 ?si)) و حضور مگنتيت در رده گرانيتوييدهاي فرومغناطيس قرار مي‌گيرد. بيشترين مقادير ناهمسانگردي نيز در نواحي با دگرشكلي بالا ديده شده است. خطوارگي و برگوارگي با شيب زياد و پارامتر شكل منفي، محل اصلي تغذيه ماگماي سازنده اين توده را نشان مي‌دهند. بر پايه مطالعات انجام گرفته به نظر مي‌رسد كه توده داراي دو الگوي فابريك مغناطيسي متفاوت است. الگوي اول متعلق به الگوي خطوارگي‌ها و برگوارگي‌هاي ماگمايي است كه با يكديگر همخواني داشته و به صورت موازي با محور طولي توده در راستاي شمال‌ خاور- جنوب ‌باختر امتداد يافته‌اند. الگوي دوم مرتبط با مناطق متاثر از دگرساني سديك- كلسيك بوده كه موازي با يكديگر در امتداد راهروهايي، الگوي فابريك مرحله اول را قطع كرده‌اند. اين موضوع با استفاده از شواهد ريزساختي ديده شده كه شامل انواع فابريك‌هاي ماگمايي تا حالت جامد دماي پايين است به خوبي تاييد مي‌شود. همه شواهد به دست آمده نشان از آن دارد كه توده گرانيتوييدي نام برده در يك پهنه‌ برشي شكل‌پذير و از نوع چپ‎لغز جايگيري كرده است.

Panj-Kuh granitoid intrusion with an area of 15 Km2 is intruded into the Eocene volcano-sedimentary sequence, in south-east of Damghan city. Syenite is the main composition of the pluton. It has converted to monzonite wherever subjected to sodic-calcic alteration. The presence of albite-scapolite veins (from mm to some hundred meters in width) are the main evidences of the Na-Ca alteration in the mentioned pluton. Present study investigates the result of magnetic fabric in the Panj-Kuh pluton and defines the emplacement mechanism according to the lineation and foliation patterns and microstructural observations. The pluton belongs to the ferromagnetic granites due to high mean bulk magnetic susceptibility (Km > 400mSI) and presence of magnetite. The highest anisotropy values were observed in the regions with high deformation. High plunging lineation and foliations associated with negative value of shape parameter show the magma feeder zones. According to the present study, it seems that the pluton has two different types of fabric patterns. The first pattern belongs to the magmatic liniation and foliation that are arranged parallel to the long axis of the pluton with NE-SW trend. The second fabric is related to the regions that were subjected to Na-Ca alteration and cross cutting the first pattern as three parallel corridors. This fact is confirmed by magmatic to low temperature solid state microstructures as well. Compiling all data implies that the mentioned pluton was emplaced in a sinistral shear zone.