ارزيابي كارايي شركت‌هاي داروسازي و رتبه‌بندي آن‌ها با استفاده از رويكرد تحليل پنجره‌اي داده‌ها

Evaluating Efficiency of Pharmaceutical Companies and Their Ranking via Data Envelopment Window Analysis

مقدمه: هدف از انجام اين پژوهش ارزيابي كارايي شركت‌هاي دارويي فعال در بازار بورس با استفاده از روش‌هاي ناپارامتري است. اندازه‌گيري كارايي شركت‌هاي داروسازي و مقايسه عملكرد آن‌ها نقش مهمي در ارتقا سطح كارايي و بهره‌وري آن‌ها داشته و پشتوانه‌اي براي برنامه‌ريزي اين شركت‌ها است. روش پژوهش: يكي از روش‌هاي معمول اندازه‌گيري كارايي واحد‌هاي مشابه، روش تحليل پوششي داده‌ها است. اين روش علي‌رغم مزايايي كه دارد، در زماني كه تعداد واحد‌هاي تصميم‌گيري كم است، به خوبي قادر به اندازه‌گيري كارايي نيست. لذا، با استفاده از رويكرد تحليل پوششي پنجره‌اي تعداد واحد‌هاي تصميم‌گيرنده افزايش پيدا مي‌كند و به‌‌خوبي مي‌توان كارايي سازمان‌ها را اندازه‌گيري كرد. در اين پژوهش با استفاده از رويكرد تحليل پنجره‌اي داده‌ها در بازه زماني 1391-1387 كارايي شركت‌هاي داروسازي فعال در بازار بورس تعيين خواهد شد. يافته‌ها: در اين پژوهش شركت‌هاي داروسازي بر حسب نمره عملكردشان رتبه‌بندي شدند. بر اساس نتايج پژوهش شركت داروسازي سبحان طي سال‌هاي 1387 تا 1391 بيشترين امتياز كارايي را به خود اختصاص داده است. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج بدست آمده در مورد كارا و يا ناكارا بودن واحدها، مديران شركت داروسازي سبحان، كه بر اساس نتايج بدست آمده كاراترين مركز توليدي دارو طي دوره زماني مذكور است، بايد در مجموع به سمت كارايي بيشتر و بالاتر حركت كرده و مديران شركت‌هاي ناكارا لازم است با الگوبرداري از واحد‌هاي مرجع خود به سمت مرز كارايي نسبي حركت كنند. واژه‌هاي كليدي: كارايي، بهره‌وري، روش تحليل پوششي داده‌ها و رويكرد تحليل پنجره‌اي داده‌ها.

Introduction: The purpose of this study is to evaluate the efficiency of pharmaceutical companies and drug manufacturers registered in Stock Exchange by using non-parametric methods. Measuring the pharmaceutical companies’ efficiency and comparing their performance have an important role in elevating their efficiency and productivity, and it serves as a basis for their planning. Method: One of the commonly-used methods for measuring productivity of similar units is Data Envelopment Analysis. Despite its advantages, it is not capable of measuring efficiency when the number of decision-making units is low. Thus, by using Data Envelopment Analysis Window Analysis, the number of decision-making units increases, and it is possible to measure the efficiency of organizations better. In this study, by using Data Envelopment Window Analysis between 2008 and 2012, the efficiency of pharmaceutical companies registered in Stock Exchange will be determined. Results: In this research, pharmaceutical companies were ranked according to their efficiency scores. Based on the results of this study, Sobhan pharmaceutical company allocated the highest efficiency score during 2008-2012 to itself. Conclusion: Given the results of the study concerning the efficiency or inefficiency of the units, the managers of Sobhan pharmaceutical company, which was found as the most efficient company within 2008-2012 in the current study, should move toward higher efficiency in total, and the managers of inefficient companies should move toward relative efficiency by model their leading companies. Keywords: Efficiency, Productivity, Data Envelopment Analysis, Data Envelopment Window Analysis.