مقايسه كاربرگه منابع الكترونيكي كتابخانه ملي ايران با يوني مارك و مارك 21

The Comparison of Electronic Resource’s Worksheet of National Library of Iran with UNIMARC & MARC21

هدف: هدف اين پژوهش، بررسي ميزان استفاده از فيلدهاي موجود و مناسب يوني مارك و مارك 21 براي منابع الكترونيكي در كاربرگه منابع الكترونيكي كتابخانه ملي ايران و ميزان تغيير و بومي سازي فيلدهاي يوني مارك در كاربرگه منابع الكترونيكي اين كتابخانه است. روش: ابتدا تمام فيلدهاي مناسب و قابل كاربرد براي منابع الكترونيكي در هر دو فرمت يوني مارك و مارك 21 شناسايي شدند و جدول تطبيقي يوني مارك به مارك 21 تهيه گشت. سپس كاربرگه اي واحد با ادغام سه كاربرگه لوحه آموزشي، لوح فشرده بدون موسيقي و منابع الكترونيكي كتابخانه ملي ايران، ايجاد و با فيلدهاي شناسايي شده در يوني مارك و مارك 21 مقايسه شد. يافته ها: از جمله نتايج اين پژوهش اين است كه برخي فيلدها با مفاهيم جديد مطرح شده، نه در يوني مارك و نه در مارك 21 وجود ندارند. تغيير مفهوم برخي از كدهاي فيلدهاي فرعي نيز باعث شده كه هيچ يك از اين دو فرمت مارك، داراي اين فيلدهاي فرعي نباشند. علاوه بر اين موارد، يوني مارك 51 فيلد فرعي و مارك 21، 84 فيلد فرعي كاربرگه منابع الكترونيكي را نتوانستند پوشش دهند. در مقابل، كاربرگه منابع الكترونيكي نيز، 51 فيلد و 55 فيلد فرعي يوني مارك؛ و 50 فيلد مارك 21 (به جز 59 فيلدي كه داراي هيچ معادلي در يوني مارك نيستند) را در خود نداشت. پيشنهادها: پيشنهاد مي شود كه فيلدها و فيلدهاي فرعي استفاده نشده يوني مارك در كاربرگه منابع الكترونيكي، و از فيلدها و فيلدهاي فرعي استفاده نشده مارك 21 نيز در كاربرگه نهايي منابع الكترونيكي با تاييد كميته دايمي يوني مارك، استفاده شود تا كاربرگه اي كاملتر و سازگارتر با نيازهاي دنياي امروز در كتابخانه ملي ايران ايجاد گردد و موجب سازماندهي بهتر اين منابع در ايران شود. اصالت/ارزش: از آنجايي كه در عصر حاضر از منابع الكترونيكي استفاده گسترده اي به عمل مي آيد و كاربرگه مارك ايران براي اين گروه از مواد بر مبناي يوني مارك تهيه شده است، مقايسه اين كاربرگه با يوني مارك خواهد توانست قابليتهاي استفاده نشده يوني مارك در اين كاربرگه را نشان دهد. به علاوه از آنجايي كه مارك 21 روزآمدتر از يوني مارك، نسبت به آن از طرحهاي ابرداده اي بيشتري براي نيازهاي عصر حاضر برخوردار و در حال حاضر توسط كشورهاي بسياري مورد استفاده است، شناسايي و استفاده از فيلدهاي جديد مارك 21 و توانايي هاي آن در مورد منابع الكترونيكي نيز مي تواند در غني تر و سازگارتر كردن اين كاربرگه ايران با نيازهاي عصر جديد كمك شاياني نمايد.

Purpose: The purpose of this research is to consider the extent to which electronic resource’s worksheet of National Library of Iran has used the existing & appropriate fields of UNIMARC & MARC21 for electronic resources and the changes rate of the UNIMARC fields in this worksheet was determined. Methodology: At first all the essential fields of these two formats for electronic resources were identified and a mapping table of UNIMARC to MARC21 was prepared. The researchers made a unit worksheet by merging of educational CD, CDs without music and electronic resources worksheets of National Library and compared it with the identified fields of UNIMARC & MARC21. Findings: fields 481 & 482 introducing new concepts were not found in UNIMARC & MARC21. The concepts of some were changed in order to change "Roman Numbers" to "Sequential Numbers" and from "Copy Date" to "Tale Date". These subfields with their new concepts were not in UNIMARC & MARC21. The findings revealed that UNIMARC and MARC21 didnʹt have 51 & 84 subfields of electronic resource worksheet respectively, and electronic resources’ worksheet didn’t have 51 fields and 55 subfields of UNIMARC and 109 MARC21 fields. Suggestions: Our suggestion is to apply unused fields & subfields of UNIMARC in electronic resource’s worksheet. For a more complete and compatible worksheet, attention to unused MARC21 fields and subfields and having them confirmed by PUC is necessary. Values: Electronic resources’ worksheet of National Library is based on UNIMARC. Comparing it with UNIMARC showed the unused potentials of UNIMARC. Since MARC21 is more updated, has more metadata schemes and is used by many countries, identifying and using the MARC21 fields for Electronic resources can make a more adapted Iranian worksheet for new demands in this age.