تدوين شاخص‌هاي دانايي‌محوري در بخش علم و فناوري و ارايه مدل استراتژيك دانايي‌محوري در سند چشم‌انداز

Construction of knowledge-based indicators for Science and Technology Sector in the Vision Document of the Islamic Republic of Iran

مطابق سند چشم‌انداز، «ايران كشوري است دست‌يافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقه آسياي جنوب غربي با تاكيد بر جنبش نرم‌افزاري و توليد علم». با عنايت به اينكه محور سند مذكور دانايي‌محوري است، در پژوهش حاضر شاخص‌هاي بخش علم و فناوري برمبناي دانايي‌محوري، مورد پژوهش قرار گرفته و پژوهشگران به‌دنبال تدوين شاخص‌هاي دانايي‌محوري در بخش علم و فناوري و ارايه مدل استراتژيك دانايي‌محوري در سند چشم‌انداز 20ساله بوده است. براي شناسايي شاخص‌ها، شش گام طي شده است. ابتدا 2100 شاخص فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي، سياسي، علمي، و مالي، شناسايي شد. پس از تجزيه‌وتحليل، 1178 شاخص استخراج گرديد؛ سپس اين شاخص‌ها در20 گروه طبقه‌بندي و از بين آنها 313 شاخص مورد توجه قرار گرفت و درنهايت از بين شاخص‌هاي مورد نظر، 40 شاخص دانايي‌محوري شناسايي و پس از اولويت‌بندي براساس نتايج و يافته‌ها مدل تحقيق استوار شد. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر، روش تحليل محتوا، دلفي، مصاحبه و پرسش‌نامه است. طبق نتايج به‌دست‌آمده از تحقيق، انسان دانا، سازمان دانا و جامعه دانا، ابعاد اصلي مدل تحقيق را تشكيل مي دهند. آنچه در اين پژوهش مورد توجه قرار گرفته است، شناسايي و دستيابي به شاخص‌هاي تازه‌اي است كه علاوه‌بر قدرت سنجش، در بسياري از كشورهاي پيشرو در عرصه علم و فناوري درحال استفاده است.

According the Vision Document of the Islamic Republic of Iran, the country should rank first from the point of view of production of knowledge in the region. In order to construct relevant indicators, the paper has followed a six-step approach. In the first step 2100 science, cultural and financial indicators have been collected. In the second step 1178 relevant indicators have been selected. In the third step, the indicators were grouped into 20 categories to enable us to select 313 indicators in the fourth step. In the fifth step a total of 40 knowledge-related indicators of the highest importance have been chosen to enable us to rank them in the sixth step. The selected knowledge-based indicators were grouped into three categories of knowledgeable persons, knowledgeable organizations, and knowledgeable societies. The findings of the study may well be used in a wide area related to knowledge-based activities and plans.