كارايي جذب نيتروژن در زعفران (Crocus sativus L.) تحت تاثير سطوح آبياري و كشت پر تراكم بنه

Uptake Efficiency of Nitrogen in Saffron (Crocus sativus L.) as Affected by Irrigation Levels and High Corm Density

به منظور مطالعه اثر سطوح آبياري و كشت پر تراكم بر كارايي جذب و مصرف نيتروژن در زعفران، آزمايشي در دو سال زراعي 92-1391 و 93-1392 به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. در اين مطالعه، مقادير آبياري (50، 75 و 100 درصد نياز آبي زعفران) به عنوان عامل اصلي و سطوح كشت پر تراكم (شامل 50، 100، 200 و 300 بنه در متر مربع) عامل فرعي در آزمايش بودند. بر اساس نتايج آزمايش، كمترين ميزان جذب نيتروژن در اندام هوايي و بنه زعفران (به ترتيب 02/6 و 62/5 گرم در متر مربع) در شرايط اجراي كاشت 50 بنه در متر مربع + 50 درصد آبياري مشاهده شد. با افزايش تراكم كاشت در هر دو سال، كارايي جذب، كارايي مصرف و شاخص برداشت نيتروژن در زعفران به طور معني‌داري رو به افزايش گذاشت. همچنين در سال دوم، كارايي جذب، كارايي مصرف و شاخص برداشت نيتروژن در زعفران بيش از سال اول بود. به نظر مي‌رسد كه تراكم بالاي كاشت زعفران كه الگوي كشت پر تراكم ناميده مي‌شود، بتواند به عنوان راهي براي افزايش كارايي مصرف نيتروژن در زعفران مورد توجه باشد.

The effects of irrigation levels and high corm density on replacement corms behavior and nitrogen uptake of saffron (Crocus sativus L.) were studied in a field experiment as split-plot based on a randomized complete block design with three replications at Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran, during the years of 2012 and 2013. The irrigation levels of saffron based on water requirement (50, 70 and 100 %) and high corm density (50, 100, 200 and 300 corms per m2) were allocated to the main and sub plots, respectively. Based on the results, the lowest nitrogen content in replacement corm and aerial part of saffron (6.02 and 5.62 gm-2, respectively) were observed by sowing 50 corms per m2 + 50 % irrigation. In both years, nitrogen uptake efficiency, nitrogen use efficiency and nitrogen harvest index of saffron was significantly decreased by increasing the corm planting density. In the second year, nitrogen uptake efficiency, nitrogen use efficiency and nitrogen harvest index were more than the first year. It seems that higher planting densities, which named dense corm planting, can be considered as an alternative approach for increasing nitrogen use efficiency in saffron.