چكيده فارسي :
مقدمه: از آن جا كه حسابداري تعهدي از طريق گزارشگري مالي، انجام مسيوليت پاسخ‌گويي را تسهيل كرده و كمك مي‌كند تا عملكرد مالي و اقتصادي دولت به نحو مطلوب گزارش شود در اين پژوهش به بررسي تاثير فاز اول نظام نوين مالي (حسابداري تعهدي) وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بر پاسخ‌گويي مالي و عملياتي در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي پنج استان غربي كشور (كرمانشاه، لرستان، همدان، ايلام وكردستان) پرداخته شده است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهشي كاربردي، از نظر روش مطالعه علّي، از نظر ماهيت توصيفي و از نظر نوع پيمايشي است. جامعه آماري پژوهش را كاركنان بخش مالي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي منطقه غرب كشور تشكيل مي‌دهد. حجم نمونه شامل 112 نفر از مديران و معاونان مالي (9%)، روساي حسابداري واحدهاي تابعه (74%) و كارشناسان حسابداري تعهدي (17%) است. از پرسش‌نامه‌اي شامل 30 پرسش براي پاسخ‌گويي مالي و پاسخ‌گويي عملياتي از نوع مقياس پنج رتبه‌اي طيف ليكرت استفاده شده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از تحليل عاملي و الگوي تحليل رگرسيون چندگانه به روش توام و نرم‌افزار SPSS نسخه 19 استفاده شده است.
يافته‌ها: مطابق با يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌توان بيان كرد كه تغيير مبناي حسابداري در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي از نقدي تعديل شده به تعهدي تاثير زيادي بر ارتقا پاسخ‌گويي مالي و عملياتي داشته است.
نتيجه‌گيري: نظام گزارشگري مالي مبتني بر حسابداري تعهدي شرايط ارتقا پاسخ‌گويي مالي و عملياتي را ميسر ساخته و امكان پاسخ‌گويي اين بخش عمومي را براي مردم فراهم كرده است.
واژه‌هاي كليدي: پاسخ‌گويي عملياتي، پاسخ‌گويي مالي، حسابداري تعهدي.
چكيده لاتين :
Introduction: Since accrual accounting has facilitated the fulfillment of accountability, and it helps in reporting the financial and economic performance of the government in the best way, in this research, the effect of the first phase of the new financial system (accrual accounting) of the Ministry of Health and Medical Education on the financial and operational accountability in five universities of Medical Sciences in the west district of Iran (Kermanshah, Lorestan, Hamedan, Ilam, and Kordestan) has been examined.
Method: This research is applied, the method is causal, and it is a descriptive survey. The statistical population of the research consist of the employees of the financial department of universities of Medical Sciences of the west district of Iran. The sample population include 112 people out of the financial managers and deputies (9%), the heads of accounting affiliated units (74%), and the accrual accounting experts (17%). A questionnaire with 30 questions for financial and operational accountability of the type 5-level Likert Spectrum Scale has been used. This questionnaire consists of 30 questions, for financial and operational accountability. In order to analyze the data, the methods of Factor Analysis, and Multiple Simultaneous Regression Model, and SPSS Software Version 19 have been used.
Results: According to the findings of the research, we can state that a change in accounting basis of the universities of Medical Sciences from adjusted cash basis to accrual one has had a great effect on promoting the financial and operational accountability.
Conclusion: Financial reporting system based on accrual accounting has made the conditions possible for promoting the financial and operational accountability, and also it has provided the feasibility of accountability of this public sector for the public.
Keywords: Accrual Accounting, Financial Accountability, Operational Accountability.
