چكيده فارسي :
مقدمه: سهم بزرگي از ارزيابي عملكرد و ارايه راهكار و پيشنهادها براي حل مشكلات دستگاه‌هاي دولتي به‌وسيله حسابرسي عملكرد انجام‌پذير است. هم‌چنين، انجام اين نوع حسابرسي در برنامه 5 ساله پنجم توسعه الزامي شده است. از اين رو، بررسي چالش‌هاي پيش‌روي الزامي‌شدن حسابرسي عملكرد در دستگاه‌هاي دولتي ايران از اهميت بالايي برخوردار است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر نوع پيمايشي است كه در آن ديدگاه چهار گروه مربوط شامل استادان دانشگاه، حسابرسان سازمان حسابرسي، حسابرسان ديوان محاسبات و مديران و حسابرسان دستگاه‌هاي دولتي در استان‌هاي تهران و البرز از طريق پرسش‌نامه جمع‌آوري و بررسي شده است. هم‌چنين، ديدگاه آن‌ها با يكديگر مورد مقايسه قرار گرفته است. براي اين منظور با بكارگيري نرم‌افزار SPSS نسخه 18 از آزمون خي‌دو، تحليل واريانس يك‌طرفه و آزمون فريدمن استفاده شده است.
يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه بين گروه‌هاي آزمودني درباره با اهميت‌ترين چالش توافق وجود ندارد اما با در نظر گرفتن مجموع امتيازات بر اساس ديدگاه آنان «استفاده نكردن از مبناي تعهدي در حسابداري دستگاه‌هاي دولتي» با اهميت‌ترين چالش تلقي مي‌شود. در زمينه كم اهميت‌ترين چالش، توافق نسبي وجود دارد؛ به طوري كه بيشتر گروه‌ها «نداشتن استقلال فكري و رفتاري حسابرسان عملكرد» را كم اهميت‌ترين چالش در اجراي حسابرسي عملكرد مي‌دانند و بر اساس مجموع امتيازات نيز «نداشتن استقلال فكري و رفتاري حسابرسان عملكرد» كم اهميت‌ترين چالش از نظر آزمودني‌ها است.
نتيجه‌گيري: مهم‌ترين چالش‌هاي پيش‌روي حسابرسي عملكرد در دستگاه‌هاي دولتي ايران استفاده‌نكردن از مبناي تعهدي، كافي‌نبودن قوانين و مقررات در اين حوزه، اصرار مديران دولتي بر پاي‌بندي به روش‌هاي سنتي، نظام بودجه‌ريزي نامناسب، تضاد اولويت‌ها و ارزش‌ها بين قانون‌گذاران و مجريان امور، نبود فرهنگ پاسخ‌خواهي عمومي، كمبود نيروي متخصص، نبود معيار و استاندارد مناسب براي حسابرسي عملكرد و وجودنداشتن تشكل‌هاي حرفه‌اي خصوصي قدرتمند و تاثيرگذار است.
واژه‌هاي كليدي: حسابرسي، حسابرسي عملكرد، دستگاه‌هاي دولتي.
چكيده لاتين :
Introduction: A great amount of evaluating performance and offering suggestions and solution to solve the problem of the government agencies is possible through performance audit. Moreover, implementing this type of auditing has been obliged in the fifth five-year plan of development. Therefore, investigating the challenges beyond the obligation of performance audit in the government agencies of Iran has a great significance.
Method: The present research is an applied descriptive survey in which the viewpoints of four groups including university professors, the auditors of the Audit Organization, the auditors of the Supreme Court of Audit, and the managers and auditors of the government agencies in Tehran and Alborz provinces have been collected by questionnaire. Hence, the data of the research have been analyzed by SPSS Software Version 18, Chi-squared Test, One-Way Analysis of Variance, and Friedman Test.
Results: The Results of the research indicate that there is no agreement among the tested groups on the most important challenge, but regarding the sum of the scores based on their viewpoints, “not using accrual basis of accounting in the government agencies” has been considered as the most important challenge. In the case of the least important challenge, there is a relative agreement in such a way that most groups consider “the lack of mental and behavioral independency of the performance auditors” as the least important challenge in implementing the performance audit, and according to the sum of the scores, “the lack of mental and behavioral independency of the performance auditors” is the least important challenge from the viewpoint of the subjects.
Conclusion: The most important challenges beyond the performance audit in the government agencies of Iran are not using the accrual basis, the inadequacy of rules and regulations in this field, the governmental managersʹ insistence on adhering to the traditional methods, inappropriate budgeting system, the conflicts of priorities and values between legislators and executives, the lack of public response-claiming culture, the shortage of expert force, the lack of appropriate criteria and standard for performance audit, and the non-existence of powerful and influential private and professional formations.
Keywords: Audit, Government Agencies, Performance Audit.
