قطب الدين شيرازي، نيريزي و اصول موضوعه هندسه اقليدس

Qutb al-Din Shirazi and Faḍl ibn Hātam Neyrīzī and Postulates of Euclidean Geometry

كتاب اصول اقليدس با مقدمه اي شامل تعاريف،‌ اصول موضوعه و علوم متعارفه (بديهيات) آغاز شده است؛ پنج اصل موضوعه، در علم هندسه، توسط اقليدس بدون هيچ گونه توضيح و استدلالي ارايه شده است؛ اما با توجه به اهميت اصول موضوعه كه پايه هاي اساسي براي اثبات قضاياي هندسي هستند، بعضي از شارحان و مترجمان كتاب اصول اقليدس برخي از اصول موضوعه را توضيح و بعضي ديگر را به گونه اي اثبات كرده اند. قطب الدين شيرازي و حاتم بن فضل نيريزي از جمله مترجماني هستند كه توضيح بعضي از اصول موضوعه و اثبات برخي ديگر را ضروري دانسته اند. مقاله حاضر به مقايسه روش قطب الدين شيرازي و روش توسط فضل بن حاتم نيريزي، يكي از شارحان متقدم كتاب اصول اقليدس، مي پردازد.

“Euclid’s Elements” begins by an introduction into definitions, Postulates and Common Notions; the Postulates are presented in the science of geometry by Euclid without any or explanations. However, regarding the significance of Postulates which is the fundamental to geometrical proving and solving geometrical theorems, some translators and interpreters of Euclid’s Elements provide explanation for some of the Postulates and try to prove them. Qutb al-Din Shirazi and Fa?l ibn Hatam Neyrizi are among the translators who believe that it is essential that some of the Postulates be explained and some others be proved. This article compares the methodologies of Qutb al-Din Shirazi and Fa?l ibn H?tam Neyrizi, an older interpreter of Euclid’s Elements.