منصب دبيري در دوره ساسانيان

اردشير بابكان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشكاني توانست شاهنشاهي جديدي را در تاريخ ايران پايه گذاري كند. سلسله ساسانيان به تدريج توانست پادشاهي عظيمي را تشكيل دهد كه لازمه اداره چنين پادشاهي بزرگي داشتن نظام اداري توانمندومنسجم بود كه در راس آن صاحب منصبان مختلفي حضور داشتند. يكي از آن مناصب عنوان دبيري بودكه از جايگاه ممتازي در اين دوره برخوردار بوده است. در راس، اين دبيران، ايران دبيربد حضور داشت كه در ارتباط مستقيمي با شاهنشاه بود و در وقايع سياسي روزگار نقش عمده اي ايفا مي كرد و ديگر دبيران را تحت نظارت خود داشت. هرچند تاكنون در رابطه با مناصب مختلف دوره ساساني بحث هايي انجام شده است اما تاكنون پژوهشي مستقل و جامع در رابطه با دبيران دوره ساساني انجام نشده است، لذا در اين پژوهش سعي شده ضمن ريشه شناسي واژه دبير به منصب دبيري در دوره ساساني با استفاده از روش تاريخي ـ توصيفي تحليلي پرداخته شود و جايگاه وظايف و هم چنين نحوه انتخاب دبيران و طبقات گوناگون آن مورد بررسي قرار گيرد.