مكان يابي بهينه ي جهات توسعه‌ي فيزيكي شهر سرخنكلاته با استفاده از روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP)

Optimal Locating for Physical Development of Sorkhankalate City, Using Analytic Hierarchy Process Method )AHP)

امروزه يكي از موارد بسيار مهم و پيچيده براي برنامه ريزان شهري، تصميم گيري در مورد مكان هاي مناسب جهت گسترش آتي شهر و تعيين اراضي مناسب توسعه مي باشد كه اين مهم تنها با نگاهي جامع نسبت به تمام عوامل تاثيرگذار در جهت يابي توسعه ي فيزيكي شهر، محقق خواهد شد. در اين راستا، پژوهش حاضر نيز كه از نوع توسعه اي-كاربردي مي باشد، با هدف تعيين مكان هاي مناسب جهت گسترش آينده ‌ي شهر سرخنكلاته در استان گلستان، به مطالعه‌ي اين مهم با استفاده از روش توصيفي- تحليلي پرداخته است. بدين منظور از روش ارزيابي چندمعياره مبتني بر تحليل سلسله مراتبي (AHP) در محيط GISاستفاده شده و طيّ اين فرايند،13 شاخص طبيعي و انساني شناسايي و مورد استفاده قرار گرفته است. نتيجه‌ي حاصل گوياي آن است كه اراضي مناسب توسعه با مساحت 61/33% عموماً در قسمت‌هاي جنوبي و جنوب شرقي و غربي و اراضي با تناسب كم و بسيار كم با مساحت 42/38% در قسمت‌هاي شمالي و شمال شرقي و غربي قرار گرفته اند كه با تدوين استراتژي‌هاي مناسب توسعه و هدايت مراكز سكونت و فعاليّت به سوي اراضي مناسب مي‌توان از گسترش سكونتگاهها در اراضي نامناسب ممانعت نموده و ضمن حفاظت از اراضي كشاورزي منطقه از منابع موجود به نحو مطلوب‌تري استفاده كرد. در نهايت با اعمال رابطه‌ي جبري همه‌ي نقشه هاي عامل با هم در محيط GIS مورد هم پوشاني قرار گرفتند و نقشه‌ي پتانسيل اراضي مناطق واقع در محدوده‌ي طرح هادي شهر سرخنكلاته جهت توسعه‌ي شهر كلاس بندي شد. در نهايت پيشنهاد اساسي يافته هاي حاضر، بر تمركز توسعه‌ي فيزكي آتي شهر در قسمت‌هاي شمالي، شمال‌شرقي و غربي، با توجه به وضعيت مناسب موجود جهت توسعه‌ي آتي آن است.

Today, one of the most important and complex issues for urban programmers and decision making is locating suitable places for future development of cities and determining suitable lands, which this objective will obtain with a comprehensive view on all the effective factors on the physical urban development. To do this, the present research which is a developmental-applicable type, with the purpose of determining suitable locations for future development of Sorkhankalate city in Golestan province has studied this issue by descriptive- analytical method. For this purpose, multi-criteria evaluation method based on Analyzing Hierarchical Process (AHP) in GIS environment is used, and during this period, 13 natural and anthropological criteria have been used. The obtained results show that suitable developing lands with the area of 33.61 percent are mainly located in the south and southeast and southwest parts , and the lands with low and very low suitability with an area of 38.42 percent are located in northern and northeastern and northwestern. With the application of proper strategies of development and leading residential and activity centers to suitable lands, it is possible to stop development of residential areas in unsuitable lands and use resources in better ways along side with preserving agricultural lands of the area. Finally, with the application of the algebraic relation, all agent plans were overlapped together with GIS environment and the landsʹ potential plan of the areas in the limit of the Hadishahr project of Sorkhankalate city was classified for city development. Finally, the basic suggestion of the present findings is concentrating on the future development of the city in the northern, northeastern, and northwestern, considering the suitable existing situation.