تاثير كودهاي بيولوژيك بر درصد روغن، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در سطوح مختلف آبياري

Effect of Biological Fertilizers on Seed Oil, Yield and Yield Components of Safflower (Carthamus tinctorius L.) at Different Irrigation Levels

به منظور بررسي تاثير سطوح آبياري، ازتوباكتر و قارچ مايكوريزا بر درصد روغن، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه محقق اردبيلي در سال 1389 آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد. عامل اول چهار سطح آبياري شامل آبياري مطلوب، تنش ملايم، تنش متوسط و تنش شديد و عامل دوم تيمار بيولوژيك بذور گلرنگ در چهار سطح عدم تلقيح (شاهد)، تلقيح با ازتوباكتر و قارچ مايكوريزا، تلقيح با قارچ مايكوريزا و تلقيح با ازتوباكتر بود. نتايج نشان داد با كاهش ميزان آب قابل دسترس گياه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق در بوته، درصد كلروفيل، وزن هزار دانه و عملكرد دانه كاهش يافت. كاربرد توام ازتوباكتر و قارچ مايكوريزا در سطوح مختلف آبياري اثرات معني داري بر درصد كلروفيل، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه و درصد روغن داشت و به طور معني داري اثرات منفي ناشي از تنش خشكي را كاهش داد. كاربرد توام ازتوباكتر و قارچ مايكوريزا در شرايط آبياري مطلوب بيشترين عملكرد دانه در بوته، تعداد طبق در بوته و تعداد دانه در طبق را به خود اختصاص داد. كودهاي بيولوژيك، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه را در تمام سطوح تنش آبياري افزايش داد. با توجه به نتايج به دست آمده مي توان اظهار داشت در شرايط تنش خشكي، با كاربرد كود هاي بيولوژيك ازتوباكتر و قارچ مايكوريزا تا حد زيادي مي توان رشد و عملكرد گياه گلرنگ را بهبود بخشيد.

In order to investigate the effects of Azotobacter and mycorrhizal fungi on oil, yield and yield component of safflower (Carthamus tinctorius L.) in different irrigation, a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications, Irrigation at four levels (Field capacity at 20%, 40% , 60% and 100%) and biologic fertilizers at four levels included Non-inoculated (control), inoculated with mycorrhizal fungi and Azotobacter, inoculated with mycorrhizal fungi and inoculation with Azotobacter. The experiment carried out in greenhouse of Mohaghegh Ardabili University, Agicultural Faculty. Results showed that with reduction irrigation levels, head diameter, number of seeds per head, number of heads per plant, chlorophyll, seed weight and seed yield were reduced. Azotobacter and mycorrhizal fungi at all levels of irrigation have positive effects on chlorophyll, seed yield and yield components and oil percentage and greatly reduced the negative effect of drought stress. The combined application of Azotobacter and mycorrhizal fungi have the highest grain yield per plant, number of heads per plant and number of seeds per head. Biological treatments increased the number of heads per plant, number of seeds per head and seed weight at all levels of drought stress. According to our results it can be stated that in water shortages condition, application of Azotobacter and mycorrhizal fungi greatly improved the growth and seed yield of safflower.