اثر تلقيح كودهاي زيستي رايج كشور بر رشد و جذب برخي عناصر غذايي لوبيا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) در حضور ميكروفلور بومي خاك

Inoculation Effect of Common Biofertilizers on Growth and Uptake of Some Elements by Bean (Phaseolus vulgaris L.) in Presence of Soil Indigenous Microflora

در سال‌هاي اخير توليد و استفاده از كودهاي زيستي نيتروژني و فسفاتي در كشور به‌دليل اثرهاي زيانبار مصرف كودهاي شيميايي نيتروژنه و فسفره رواج يافته است. بنابراين، مقايسه همزمان كودهاي زيستي رايج در كشور با هدف بررسي پاسخ گياه لوبيا به تلقيح آنها انجام شد. بر همين اساس به منظور بررسي اثرهاي چهار كود زيستي نيتروكسين، سوپرنيتروپلاس، بيوسوپرفسفات (هر سه كود محصول شركت فناوري زيستي مهرآسيا) و فسفاته بارور2 (محصول شركت زيست‌فناور سبز) بر وزن تر و خشك هوايي، وزن تر و خشك ريشه، وزن تر و خشك كل و ساير پارامتر هاي كيفي از جمله غلظت عناصر غذايي نيتروژن، فسفر، پتاسيم و آهن در گياه لوبيا (رقم محلي)، آزمايش گلداني در قالب طرح كاملاً تصادفي در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه تبريز در تابستان سال 1390 انجام شد. تيمارهاي مورد استفاده شامل شاهد (بدون تلقيح)، نيتروكسين، سوپرنيتروپلاس، بيوسوپرفسفات و فسفاته بارور2 بود كه در چهار تكرار اعمال شد. تلقيح بذور با كودهاي زيستي مذكور بر اساس توصيه شركت سازنده و آبياري گلدان ها نيز به‌صورت يك روز در ميان تا رطوبت FC 8/0 انجام شد. نتايج نشان داد كه تلقيح گياه لوبيا با كودهاي زيستي فوق، بر وزن تر بخش هوايي، وزن تر كل، وزن خشك ريشه، غلظت نيتروژن بخش هوايي، مقدار پتاسيم بخش هوايي، مقدار جذب فسفر ريشه و همچنين غلظت و مقدار آهن ريشه معني دار بود. كود نيتروكسين باعث افزايش معني دار غلظت نيتروژن بخش هوايي شد (76/80%) و كود فسفاته بارور2 سهم بيشتري در افزايش بيوماس بخش هوايي گياه داشت (5/24%). اين در حالي بود كه تيمار كودهاي زيستي نيتروژني (نيتروكسين و سوپرنيتروپلاس) به لحاظ وزن خشك ريشه، مقدار پتاسيم بخش هوايي و همچنين مقدار جذب فسفر و آهن ريشه تفاوت آماري معني دار با شاهد نداشتند. بر اساس نتايج به دست آمده، وضعيت كود زيستي نيتروكسين نسبت به بقيه كودهاي زيستي از نظر تامين نيتروژن مورد نياز گياه مطلوب‌تر بود هر چند از نظر غلظت آهن ريشه داراي ميانگين پايين‌تري نسبت به شاهد و ساير كودهاي زيستي بود. اين در حالي است كه بيشترين عملكرد تر در تيمار كود زيستي فسفاته بارور2 به دست آمد.

In recent years due to the detrimental effects of high application of chemical fertilizers, the production and usage of nitrogen (N) and phosphate (P) biofertilizers have been increased in Iran. Thus, the aim of this study was simultaneously comparing bean plant response to inoculation with common biofertilizers produced in Iran. In order to investigate the effects of four biofertilizers such as Nitroxin, Supernitroplus, Biosuperphosphate (biofertilizers which produced by MehrAsia Biotechnology Company) Barvar2 (products of Green Biotechnology) on shoot fresh and dry weight, fresh and dry weight of root, total fresh and dry weight, and other quality parameters such as nutrient concentrations of N, P, potassium (K) and iron (Fe) in bean (native variety of Azarbayjan), a greenhouse pot experiment in a completely randomized design was conducted in Faculty of Agriculture, University of Tabriz in the summer of 2011.Treatments included control (without inoculation), Nitroxin, Supernitroplus, Biosuperphosphate and Barvar2 were applied in four replications. Seed inoculation with the biofertilizers was done according to the manufacturerʹs recommendations. Pots were irrigated with distilled water at 0.8 FC. The results showed that inoculation of bean with biofertilizers had significant effect on fresh weight of shoot, total fresh weight, dry weight of root, shoot N concentration, shoot K uptake, root P uptake and moreover root Fe concentration and content. Nitroxin significantly increased N concentration of shoot (80.76%) and the highest mean of biomass was belonged to Barvar2 (24.5%) while, Nitroxin and Supernitroplus from the point of mean value of root dry weight, the amount of K in shoot and the amount of P and Fe uptake by roots were the same as control (without inoculation treatment). According to the results among biofertilizers best N nutrition of bean was with Nitroxin while lowest root Fe concentration was observed in this treatment. Highest fresh yield was gained with Barvar2.