بررسي اثر پيوند اتولوگ طحال در بيماران اسپلنكتومي شده به علت ضايعات شديد طحالي ناشي از تروماي ارجاع شده به بيمارستان بعثت همدان در سال هاي 1392 تا 1393

زمینه و هدف: پیشتر چنین تصور می¬شد كه طحال یك ارگان با اهمیت و با عملكرد ویژه¬ای نیست، بنابراین درمان انتخابی بیماری¬های طحال انجام اسپلنكتومی كامل بوده است. با شناخت بیشتر عملكرد طحال و نقش مهم آن در فیزیولوژی بدن مشخص شد كه اسپلنكتومی كامل باعث افزایش ایجاد نقص سیستم ایمنی در فرد می¬گردد و آنها را مستعد به بعضی عفونت¬های خاص و همچنین ابتلاء به ترمبوآمبولی می¬كند. مطالعه حاضر با هدف بررسی دقیق¬تر تغییرات سیستم ایمنی از جمله سطح ایمنوگلوبولین¬ها در همراهی با بررسی تغییرات بافتی و میزان رژنراسیون قطعات طحال پیوند شده از خود بیمار، طراحی گردید تا در صورت كارایی مناسب بتوان هرچه بیشتر از عوارض اسپلنكتومی ناگریز به خصوص در اثر تروما كاست. مواد و روش‌ها: در یك مطالعه مداخله¬ای مقطعی، 19 بیمار بالای 12 سال مبتلا به ترومای غیرنافذ كه در سال¬های 92-1393 دچار ترومای بلانت شدید طحال شده و به تشخیص پزشك معالج، كاندید اسپلنكتومی كامل بودند، به صورت سرشماری و با اخذ رضایت كتبی وارد مطالعه شدند. پس از تأیید شدن كاندید بودن بیمار برای اسپلنكتومی توضیحات لازم به بیمار ارائه و عدم وجود معیارهای خروج، بیماران مورد ارزیابی قرار گرفتند و در نهایت جراحی پیوندی انجام گرفت. در نهایت تمامی اطلاعات بیماران وارد نرم افزار SPSS نسخه 16 شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده¬ها در قسمت آمار توصیفی از شاخص¬های مركزی و پراكندگی (میانگین و انحراف معیار) جداول و نمودارها بهره گرفته شد و در قسمت آمار استنباطی در آزمون اندازه¬های تكراری و در صورت نرمال نبودن داده¬ها از معادل آن، آزمون فریدمن استفاده شد. یافته‌ها: در مطالعه حاضر، در مجموع 19 بیمار با میانگین سنی 78/18±58/42 كه 14 نفر (7/73%) آنها مرد بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج آنالیز تك متغیره نشان داد كه میزان لنفوسیت در طول زمان (قبل از جراحی، 3 ماه پس از جراحی و 6 ماه پس از جراحی) اختلاف معنی¬دار آماری داشت (P=0.024)، ولی متغیرهای هموگلوبین (P=0.192)، گلبول قرمز (P=0.177)، هماتوكریت (P=0.192)، پلاكت (P=0.221) و لكوسیت (P=0.071) در طول زمان اختلاف معنی¬داری نداشتند. وجود یا عدم وجود اجسام هاول در طول زمان اختلاف معنی¬داری داشت (P=0.042) به طوری كه اجسام هاول در 6 ماه پی از جراحی كمتر از 3 ماه پس از جراحی مشاهده شد. میانگین فاگوستیك طحال در 3 ماه پس از جراحی و 6 ماه پس از جراحی اختلاف معنی¬داری داشت (P=0.044)، به طوری كه در میانگین فاگوستیك طحال در 6 ماه پس از جراحی بیشتر از میانگین فاگوستیك طحال در 3 ماه پس از جراحی بود. نتیجه‌گیـری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، با افزایش قطعه¬های پیوندی می¬توان اختلاف بین افراد با پیوند طحال از خود بیمار و افراد با طحال سالم را به كمترین میزان ممكن رساند. پیوند قطعاتی از طحال خود بیمار نشان داده است كه می¬تواند یك جایگزین درمانی بسیار مناسب برای اسپلنكتومی باشد.