اثر غلظت هاي عصاره آبي اندام‌هاي زعفران بر خصوصيات جوانه‌زني و رشد اوليه سه گونه علف‌هرز

Effect of aqueous extract concentrations of saffron organs on germination characteristics and preliminary growth of three weed species

آللوپاتي يكي از روابط متقابل بيوشيميايي داراي اثرات بازدارندگي و تحريك كنندگي است كه اثرات معني‌داري در تحقيقات كشاورزي پايدار دارد. به‌منظور بررسي خصوصيات جوانه‌زني و رشد اوليه گياهچه سه علف‌هرز تاج‌خروس وحشي (Amaranthus retroflexus L.)، ازمك (Cardaria draba L.) و خاكشير ايراني (Descurainia Sophia L.) تحت تاثير غلظت‌هاي عصاره آبي بنه و گلبرگ زعفران (L. Crocus sativus)، آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در آزمايشگاه گياهان ويژه دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1389 انجام شد. تيمارها شامل عصاره آبي گلبرگ و بنه زعفران در غلظت هاي 25، 50 و 100 درصد بودند. آب مقطر به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل درصد جوانه‌زني نهايي، متوسط زمان جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، جوانه‌زني تجمعي، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت طول ريشه‌چه به ساقه‌چه و وزن تر گياهچه علف هاي هرز بودند. نتايج نشان داد كه عصاره آبي بنه و گلبرگ زعفران تاثير معني‌داري بر درصد و سرعت جوانه زني، متوسط زمان جوانه‌زني، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه و وزن تر گياهچه هر سه علف هرز داشتند؛ به طوري‌كه بيشترين اثر بازدارندگي مربوط به غلظت 100 درصد بنه و گلبرگ بود. افزايش غلظت عصاره آبي باعث افزايش متوسط زمان جوانه‌زني و كاهش طول ريشه‌چه هر سه گونه علف هرز شد. اثر بازدارندگي غلظت عصاره آبي اندام‌هاي هوايي و زيرزميني زعفران بر رشد ريشه‌چه هر سه گونه علف هرز بيشتر از ساقه‌چه بود. دامنه كاهش طول ساقه‌چه علف‌هاي‌هرز تحت تاثير غلظت هاي عصاره آبي بنه و گلبرگ به‌ترتيب 3/22-8/11 و 4/39-7/16درصد بود. وزن تر گياهچه ازمك و خاكشير ايراني در عصاره 25 درصد بنه نسبت به شاهد افزايش يافت، ولي ساير تيمارها باعث كاهش وزن تر گياهچه هر سه گونه علف هرز شد.

Allelopathy is the biochemical interaction of inhibition and promotion that have significant roles in research involving sustainable agriculture. In order to evaluate the allelopathic effects of saffron (Crocus sativus L.) corm and petal aqueous concentrations on germination characteristics and preliminary growth of three weed species including redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.), whitetop (Cardaria draba L.) and flixweed (Descurainia sophia L.), an experiment was conducted based on a completely randomized design with four replications at Special Crop Laboratory, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad during 2010. Treatments included aqueous concentrations of saffron corm (C) and petal (P) at 25, 50 and 100%. Distilled water was used as control. Studied traits were final germination percentage (FGP), mean germination time (MGT), germination rate (GR), cumulative germination, radicle and plumule lengths, radicle to plumule length ratio and fresh weight of seedling for three weed species. Results showed that the corm and petal extracts had significant effects on FGP, GR, MGT, radicle and plumule lengths and seedling fresh weight of seedling for three weed species. P100 and C100 had the most potent inhibitory effect on FGP. By increasing in concentration enhanced MGT and decreased redicle length for three weed species. Also, inhibitory effect of aqueous extract on radicle growth was more than plumule. C25 had a stimulatory effect on plumule length of three weed species. C100 and P100 were reduced plumule length of weeds with 11.8-22.3 and 16.7-39.4 percent compared to control, respectively. Seedling fresh weight of whitetop and flixweed were increased in C25 compared to the control, but other treatments reduced weed seedling fresh weight.