ارزيابي مدل‌هاي پهنه‌بندي آماري دومتغيره زمين‌لغزش، با استفاده از GIS در حوضه آبخيز دز عليا

شناسايی و تأثير حركات توده‌ای به عنوان يكی از جلوه‌های فرسايش در تهديد مناطق مسكونی، مزارع، مخازن سدها، جاده‌ها و جز اينها اهميت ويژه‌ای دارد. منطقه پيشكوه با وسعت 127 كيلومترمربع در غربی‌ترين بخش استان اصفهان و در 80 كيلومتری غرب شهرستان فريدونشهر قرار دارد. به‌منظور انجام مطالعات ابتدا با استفاده از عكس هوايی، داده‌های ماهواره‌ای Landsat TM و پيمايش صحرايی پراكنش زمين‌لغزش‌ها در گستره مورد مطالعه مشخص گرديد. در مرحله بعد عوامل مؤثر در وقوع زمين‌لغزش شامل ليتولوژی، شيب، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، بارندگی ساليانه و پوشش گياهی شناسايی گرديد. سپس با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايی (GIS) و نرم‌افزارهای ILWIS و Arc GIS و براساس پارامترهای مؤثر در لغزش، نقشه پهنه‌بندی خطر زمين‌لغزش تهيه گرديد. برای انجام پهنه‌بندی منطقه، از روش‌های دومتغيره آناليز ارزش اطلاعاتی و تراكم سطح استفاده شد. در نهايت مشخص گرديد كه پارامترهای ليتولوژی، پوشش گياهی و بارندگی از مهم‌ترين عوامل مؤثر در وقوع زمين‌لغزش به‌شمار می‌آيند. مقايسه دو روش پهنه‌بندی آماری دو متغيره با استفاده از دو شاخص LI و DR، نشان می‌دهد كه روش آناليز ارزش اطلاعاتی، پهنه‌های با خطر بالا و بسيار بالا را بهتر از روش تراكم سطح از هم متمايز می‌كند. همچنين در هر دو روش، پهنه‌های با خطر كم و متوسط به خوبی از يكديگر متمايز نمی‌شود. بنابراين روش پهنه‌بنديِ ارزش اطلاعاتی در مقايسه با روش تراكم سطح برای منطقه مورد مطالعه مناسب‌تر است و ارجحيت دارد.