غلظت باقيمانده آرسنيك در جمعيت ايراني و عوارض سلامتي ناشي از آن: يك مرور سيستماتيك

Residual Concentrations of Arsenic and its health effects in the Iranian population: A Systematic Review

مقدمه: مواجهه با آرسنيك سبب طيف وسيعي از پيامدهاي سلامتي مي شود. گسترش به كارگيري آرسنيك در صنعت، شرايط ورود اين آلاينده به محيط را بيش از پيش مهيا نموده است. با اين حال اطلاعات جامعي از وضعيت مواجهه با آرسنيك در كشور در دسترس نيست. لذا سعي گرديد تا از طريق مرور سيستماتيك مستندات موجود، تصوير جامعي از متوسط غلظت باقيمانده آرسنيك در بدن و عوارض سلامتي ناشي از آن در جمعيت ايراني فراهم گردد. روش‌ها: بانك هاي اطلاعاتي IranMedex، Magiran، SID، PubMed، Scopus، Science-Direct، Cochrane و Google Scholar جستجو شدند. مطالعاتي كه به اندازه گيري غلظت آرسنيك در نمونه هاي بيولوژيك انساني و يا عوارض مواجهه با آرسنيك در جمعيت هاي ايراني پرداخته بودند، پس از ارزيابي كيفيت، وارد مطالعه شده و اطلاعات آن ها (جمعيت تحت بررسي، مكان، نمونه مورد بررسي، مقدار باقيمانده آرسنيك، منبع مواجهه و عوارض سلامتي) استخراج گرديد. نتا‌يج: هجده مطالعه واجد شرايط ورود بودند. غلظت آرسنيك در بدن كودكان خياباني، ساكنين برخي روستاهاي اصفهان، خراسان، كردستان و برخي ماهي گيران بنادر خليج فارس، بيش از حد مجاز بود. شكل غالب مسموميت با آرسنيك در كشور، مسموميت مزمن بود و علايم آن شامل كراتوزيس، هايپرپيگمانتاسيون، خطوط سفيدرنگ روي ناخن و ناهنجاري هاي كروموزومي بود. شايع-ترين دلايل مسموميت مزمن شامل مواجهه مزمن با آب، خاك، مواد غذايي و هواي آلوده بود. بحث و نتيجه‌گيري: غلظت آرسنيك بدن در برخي مناطق بيش از حد مجاز است. اين امر بيانگر آلودگي محيط با آرسنيك است. در راستاي فايق آمدن بر اين معضل بهداشتي، بهبود وضعيت بهداشت محيط، پايش سطح آرسنيك جمعيت هاي در معرض خطر و انجام مداخلات بهداشتي به موقع پيشنهاد مي گردد.

Background: Arsenic causes a variety of health effects. Arsenic is increasingly incorporated in industries and this has led to environmental contamination of arsenic. Despite this fact, there is no thorough information about human exposure to arsenic in Iran. This systematic review tries to provide a comprehensive picture of arsenic concentrations in the human body and its side effects in the Iranian population. Methods: Relevant studies were obtained through searching PubMed, Scopus, Science Direct, Cochrane, Google Scholar, SID, Magiran and IranMedex. Primary studies that had assessed arsenic concentration in biological samples or had investigated its health effects were included after quality assessment and information regarding the population under investigation, place of study, specimen type, arsenic dose, source of exposure and health effects were recorded. Results: Eighteen studies were included. Arsenic levels were higher than standard in street children, inhabitants of some villages of Isfahan, Khorasan and Kurdistan provinces and fishermen of Persian Gulf ports. Chronic arsenic poisoning was the major type of poisoning and keratosis, hyper-pigmentation, Mee’s lines and chromosomal abnormalities was the main symptoms in this regard. Major sources of arsenic contamination were chronic exposure to contaminated water, soil, food stuff and air. Conclusion: Body concentration of arsenic is higher than standard in some regions of Iran. This is indicative of environmental contamination. Promotion of environmental health standards, monitoring arsenic levels in high risk populations and conducting timely public health interventions is recommended to overcome this public health problem.