مطالعه اعتبارات تحقيق و توسعه در ايران ( با نگاهي به قوانين بودجه سال‌هاي 1385 و 1386)

The Study of Research and Development in Iran (Budget Lows 2006 & 2007)

با توجه به اين‌كه در كشور ما اعتبارات پژوهشي يا به عبارتي سهم فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه از توليد ناخالص ملي بيشتر در بخش دولتي هزينه مي‌شود، شيوه تخصيص و تنوع دستگاه‌هاي استفاده كننده از اين قبيل اعتبارات اهميت خاصي دارند. در اين مقاله اعتبارات تحقيق و توسعه در ايران با نگاهي عميق به قوانين بودجه سالهاي 1385 و 1386 تحليل شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه بخش تحقيق و توسعه كشور با وجود تاكيد برنامه چهارم توسعه همچنان سهم اندكي از توليد ناخالص داخلي كشور را داراست. اعتبارات پژوهشي در بودجه 1386 بر اساس ارقام واقعي در مقايسه با اعتبارات پژوهشي سال 1385 نسبت به توليد ناخالص داخلي كاهش يافته است. سهم تحقيقات دانشگاهي و تحقيقات توسعه اي از اعتبارات پژوهشي در بودجه 1386 در مقايسه با سال 1385 كاهش يافته است. همچنين در بودجه سال 1386 ميزان حمايت هاي دولت از فنآوري هاي نوين در مقايسه با سال 1385 تقريبا نصف شده است. نتايج ديگري از اين مقاله نشان مي دهد كه در بودجه سال 1386 توسعه علوم مختلف نظير علوم انساني و علوم اجتماعي بر خلاف روال رايج در قوانين بودجه، مورد توجه قرار گرفته است. همچنين تخصيص اعتبارات در بودجه‌هاي سالانه نشان مي دهد كه هرچند منابع جداگانه‌اي به گسترش علوم به‌ويژه علوم انساني و پايه اختصاص يافته ولي سهم آنها از كل اعتبارات ناچيز است. همچنين دركنار تغيير نحوه تخصيص اعتبارات تحقيق و توسعه در سراسر جهان، نحوه تخصيص سنتي اعتبارات در ايران دنبال مي‌شود.