تحليل و نقد برون‌رفت‌هاي كلامي از ناسازگاري عصمت و استغفار رسول خدا(ص) در حديث «لَيُغَان»

A Critical Study of Theological Resolutions of Incompatibility of Innocence and the Prophet’s Forgiveness-seeking in “Layoqan” Hadith

در برخي دعاهاي معصومان(ع)، عباراتي وجود دارد كه ايشان به گناهان خود اقرار نموده و از خداوند طلب بخشش و استغفار كرده‌اند. يك نمونه از اين‌گونه روايات، حديث «لَيُغَان» است كه در جوامع روايي اهل‌تسنن و شيعه از پيامبر اكرم(ص) نقل شده است كه فرمود: «در هر روز، حجابي مانند ابر، جلوي قلب مرا مي‌گيرد و من به همين دليل، روزي هفتادبار استغفار مي‌كنم». اين مقاله، برون‌رفت‌هاي صرفاً كلامي يا آنهايي را كه مي‌توان در شمار برون‌رفت‌هاي كلامي قرار داد، گردآوري، تحليل، رويكردشناسي و ارزيابي نموده است و احتمال‌هاي گوناگون را در حل اشكال تضاد توبه و استغفار با مقام عصمت معصومان(ع)، اعتبارسنجي كرده است. نويسنده در فرجام به اين ديدگاه راه يافته است كه اگرچه برخي برون‌رفت‌ها به‌لحاظ دلايل سياقي يا براساس مباني كلامي هرگز نمي‌توانند پاسخ‌گويي شبهه باشند و مردود به‌شمار مي‌آيند، پاره‌اي از آنها مانند حمل طلب آمرزش بر استغفار براي دفع و پيشگيري، نه رفع و درمان، يا استغفار از گناهان امت به‌واسطه رهبر و پيشوا بودن، پاسخ‌هاي كارساز در رفع شبهه مطرح‌شده به‌شمار مي‌آيند.

Abstract: In some prayers of the innocent Imams, there are some expressions representing their confessions on their own sins and asked God’s mercy and forgiveness. One of these types of narrations is “Layoqan” Hadith being narrated by the Prophet in the Hadith collections of Sunnis and Shiites saying: “every day, a veil-like cloud blocks my heart and for this, I ask forgiveness seventy times a day”. The merely theological resolutions or the ones which could be taken into account as theological egresses are collected, analyzed, and evaluated by this paper and various possibilities in solving the problem of conflict between asking forgiveness with Innocence of Imams is validated. Finally, the author has come to this conclusion that although some of the solutions never can provide responses to the doubts and are rejected because of manner reasons or based on theological principles, some of them such as seeking forgiveness as for repulse and prevention not for resolution and treatment, or asking forgiveness for the sins of the nation due to being leader are considered as effective responses to remove the proposed doubts.