پيش بيني اثرات بلندمدت تغييراقليم بر مولفه هاي اقليمي در منطقه ي مرطوب

Predicting The Long-term Effect of Climate Change on Climatic Variables in Humid Region

بحران آب به همراه اثرات منفي تغييراقليم بر آن يكي از دغدغه هاي جهاني مي باشد. تغييرات درازمدت مولفه هاي مهم اقليمي در دراز مدت در نتيجه ي انتشار گازهاي گلخانه اي تاثير معني داري بر حجم منابع آب تجديدپذير و متعاقبا، بر برنامه ريزي در راستاي تخصيص آن به بخش هاي مهم خواهد داشت. به همين منظور در اين پژوهش، به بررسي اثرات بلندمدت تغييراقليم در استان مازندران بر ميزان دما، بارش و تبخير- تعرق پتانسيل تحت سناريوهاي A1B، A2 و B2 تا سال 2100 پرداخته شد. ابتدا بر اساس داده هاي هواشناسي در طول دوره ي پايه (2010- 1981) در سه ايستگاه نوشهر، رامسر و بابلسر، ميزان تبخير- تعرق پتانسيل با استفاده از معادله ي فايو پنمن- مانتيث برآورد شد. سپس قابليت مدل ANFIS جهت تخمين تبخير- تعرق پتانسيل با حداقل داده مورد ارزيابي قرار گرفت. نرم‌افزار LARS-WG جهت ريز مقياس‌سازي داده هاي مدل گردش عمومي جو HadCM3 استفاده شده و در ادامه، براي پيش بيني مولفه-هاي اقليمي تا سال 2100 اقليمي تحت سناريوهاي A1B، A2 و B2استفاده شد. افزايش معني دار دماي حداقل و حداكثر باعث افزايش معني دار تبخير-تعرق پتانسيل طي سال هاي 2100- 1981 شد.اين افزايش در سناريوي A2 بيش تر بود.افزايش بيش تر دماهاي كاردينال در فصول سرد سال باعث جابجايي فصل كشت خواهد شد. به طور كلي مي توان دريافت كه علي رغم حاكم بودن اقليم مرطوب طي دوره ي پايه در منطقه ي مطالعاتي، افزايش ميزان تبخير- تعرق پتانسيل در تمام سال به ويژه در طول فصل كشت محصولات كشاورزي، بحران آب شديدي را بر منطقه مطالعاتي حاكم خواهد ساخت. نظر به ارتباط معني دار ميزان آب مصرفي و توليد محصول، عدم توجه به افزايش تبخير- تعرق پتانسيل، با اعمال خسارت هاي شديد اقتصادي، امنيت غذايي را تهديد خواهد نمود.

Water shortage as well as negative effects of climate change on it is a global concern. Long-term variations of the climatic variables due to greenhouse gases emission has a significant effect on the volume of renewable water resources and consequently, on the planning for water allocation to important sectors. Thus, in this research, the long-term effect of climate change on precipitation, temperature and potential evapotranspiration (ETp) was investigated under A1B, A2 and B2 scenarios until 2100 in Mazandaran province. First, using weather data in three stations of Noshahr, Ramsar and Babolsar during base period of 1981-2010, the potential evapotranspiration was calculated based on FAO-Penman Monteith equation. Then, the ability of ANFIS model for estimating potential evapotranspiration using the least data was evaluated. LARS-WG was used to downscale the HADCM3 atmospheric general circulation model data and thereafter, it was used for predicting the climatic variables under A1B, A2 and B2 scenarios up to 2100. A significant increase in minimum and maximum temperature led to a significant increase in potential evapotranspiration during 1981-2100. This incensement was higher under A2 scenario. More incensement in the cardinal temperatures in the cold seasons would change crops cultivation calendar. Totally, it could be concluded that despite the existence of a humid climate in the study area during the base period, significant increase in potential evapotranspiration during the whole year specially, during the cultivation seasons of agricultural products, would cause a severe water crisis in the study area. Regarding a significant relation between crop water use and yield, inattention to increased potential evapotranspiration would threaten food security due to applying severe economic loss.