ارزيابي آسيب پذيري شبكه معابر شهري در برابر زلزله با رويكرد مديريت بحران مطالعه موردي: منطقه1 شهرتبريز

The assessment of urban road network vulnerability on earthquake against with crisis management approach; Case study: region1/Tabriz

شبكه معابر شهري از مهم ترين شريان هاي حياتي شهرها محسوب مي شوند كه مخصوصاً بعد از بحران، در عمليات امداد و نجات، تخليه ي مجروحان و آسيب ديدگان تاثير بسزايي دارند. بنابراين ارزيابي آسيب پذيري شبكه معابر شهري و برنامه ريزي براي كاهش اين آسيب ها امري ضروري مي نمايد. اين پژوهش به روش توصيفي- تحليلي با هدف ارزيابي شبكه معابر شهري در برابر زلزله با رويكرد مديريت بحران در منطقه 1 تبريز انجام گرفته است. براي ارزيابي آسيب پذيري شبكه معابر منطقه1 تبريز، 3معيار درجه محصوريت، تراكم و ويژگي هاي ساختماني انتخاب شدند كه معيار تراكم شامل زير معيار تراكم جمعيتي و تراكم ساختماني و معيار ويژگي هاي ساختماني شامل پنج زير معيار قدمت بنا،كيفيت بنا، نوع كاربري، سطح اشغال و نوع مصالح مي باشد كه هريك از اين زير معيارها، خود نيز داراي چندين زيرمعيار هستند كه با روش دلفي ارزشگذاري شدند. در نهايت پس از ارزيابي آسيب پذيري معابر در هر زير معيار، با روش ارزيابي چندمعياره (MCE) در قالب نرم افزار IDRISI، معيارها همپوشاني شدند. نتايج نهايي حاكي از اين است كه، آسيب پذيري شبكه معابر محدوده ي مورد مطالعه (جز در محلات نوساز)، بيشتر از حد متوسط، و عمدتاً زياد و خيلي زياد است. آسيب پذيري شبكه معابر در محلات اسكان غيررسمي بيشتر به چشم مي خورد كه در برنامه ريزي ها بايد در اولويت قرار بگيرند.

The urban road network is one of the main components of the city’s lifelines that especially after crisis play significant role including the rescue operation, evacuation of the wounded. So the analyzing of the urban road network besides planning for reducing these harms, are inevitable. The present study was performed with “descriptiveanalytical” method to assess the seismic vulnerability of the urban road networks in the zone1 of Tabriz with crisis management approach. In order to evaluate urban road networks vulnerability of region 1 of Tabriz, 3 criteria of density, level of inclusion and building features were employed. In this regard, the density criterion includes both sub criteria of residential density and construction density. In addition, the criterion of the building features includes 5 sub criteria such as: The building date, building quality, land use type, occupancy levels and types of materials which each of these sub-criteria are divided into other sub-criteria that these sub-criteria were weighted using Delphi method. Ultimately, after evaluation of roads vulnerability in terms of each criterion, the layers were overlaid using multi criteria evaluation. The ultimate results show that, the roads network vulnerability (excluding the region 1) is higher than the average, high and very high. The vulnerability of the road networks are observed mostly in informal settlements area that should be noticed in planning.