ارايه نقشه پهنه بندي مراكز مستعد دفاعي در مناطق جنگلي با تكيه بر AHP و GIS مطالعه موردي: علي آباد كتول- استان گلستان

Representing of a method for military potential mapping in the forest areas with emphasis AHP and GIS

تحقيق حاضر با هدف مكانيابي مراكز مستعد دفاعي و تعيين مناطق مساعد احداث آن در بخشي از جنگل هاي متراكم در استان گلستان-شهرستان علي آباد كتول با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي(AHP) و سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) انجام شده است. به اين منظور با استفاده از نظرات كارشناسان خبره دفاعي، اساتيد دانشگاه، كارشناسان نظامي و مرور منابع، لايه هاي اطلاعاتي درصد شيب، جهت شيب، طبقات ارتفاعي، فاصله از شبكه آبراهه، فاصله از جاده، فاصله از روستاها، سنگ شناسي (ليتولوژي)، تراكم پوشش گياهي و فاصله از مناطق شهري به عنوان عوامل موثر بر مكانيابي مراكز مستعد دفاعي در مناطق جنگلي شناسايي شده و نقشه هاي مذكور در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي تهيه و رقومي گرديدند.در مرحله بعد فرم هاي استاندارد AHP تهيه و به منظور وزندهي و اولويت بندي عوامل موثر در اختيار كارشناسان مختلف قرار گرفتند. فرم هاي وزندهي شده جمع آوري وهريك ازآنها به صورت جداگانه در نرم افزارExpert Choice و ماژول AHP در نرم افزار Arc GIS 9.3 مورد آناليز قرار گرفت. نهايتاً وزن هر يك از معيارها و زيرمعيارهاي مرتبط با هدف مشخص گرديد. نتايج ارزيابي نشان داد كه سه عامل فاصله از شهر (321/0)، فاصله از جاده (217/0) و سنگ شناسي (176/0) به ترتيب بيشترين تاثير را در مكانيابي مراكز مستعد دفاعي منطقه مورد مطالعه داشته، در حاليكه تراكم پوشش گياهي(023/0) و جهت شيب (017/0) كمترين تاثير را داشته اند. نهايتاً نقشه نهايي پتانسيل مراكز مستعد دفاعي با استفاده از مدل AHP در محيط نرم افزار GIS تهيه و به چهار طبقه پتانسيل كم (07/9 درصد)، متوسط (80/41 درصد)، زياد (01/30 درصد) و خيلي زياد (13/19 درصد) تقسيم بندي گرديد.

The aim of current research is to site selection of military installations and determine of suitable areas of its generation in the part of dense forests at Aliabad Katool, Golestan Province using analytical hierarchy process and GIS. Due to, using of expert opinions, university masters, military experts, and literature review were selected factors such as slope percentage, slope aspect, elevation, distance form river, distance from road, distance from villages, lithology, land cover density, and distance from urban. The mentioned layers were identified as effective factors in site selection of forest areas and their maps were digitized in GIS environment. In the next step, AHP forms were created and in order to weighting and prioritizing of effective factors was send to different experts. Finally, weight of each criterion and sub-criterion was determined. The results showed that three factors including distance from urban (0.321), distance from road (0.217), and lithology (0.176) had the highest effects in military site selection, respectively. In contrast, land cover density (0.023) and slope aspect (0.017) had the lowest effects. At last, the final map of military susceptibility was prepared using AHP and GIS and classified into four classes such as low potential (9.07%), moderate (41.80%), high (30.01%), and very high (19.13%).