بررسي ويژگي هاي روان سنجي و ساختار عاملي پرسشنامه پنج وجهي ذهن آگاهي

در دهه هاي گذشته، ذهن آگاهي توجه بسياري از پژوهشگران را به خود جلب كرده است و ابزارهاي متعددي نيز براي اندازه گيري اين سازه ساخته شده است كه هنوز بر حسب ويژگي هاي روانسنجي و از ديدگاه بين فرهنگي مورد سنجش قرار نگرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسي اعتبار و پايايي پرسشنامه ي پنج بعدي ذهن آگاهي در جامعه ي ايراني بود. بدين منظور، 335 نفر از دانشجويان دانشگاه به صورت در دسترس انتخاب و با پرسشنامه ي پنج بعدي ذهن آگاهي، پرسشنامه ي چندبعدي اجتناب از تجربه و پرسشنامه ي كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني مورد آزمون قرار گرفتند. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد كه پرسشنامه ي پنج بعدي ذهن آگاهي در جمعيت ايراني داراي شش بعد است و همساني دروني مطلوبي (81/0 تا 93/0) نشان مي دهد و نمره ي كل ذهن آگاهي با نمره ي كل اجتناب از تجربه و برخي از عوامل آن (اجتناب رفتاري، به تعويق انداختن فعاليت و بيزاري از آشفتگي رواني) همبستگي معناداري دارد. نتايج حاصل از سنجش اعتبار همگراي ذهن آگاهي نيز نشان داد كه همبستگي مثبت و معناداري بين نمره ي كل اين پرسشنامه با همه ي خرده مقياس هاي پرسشنامه ي كيفيت زندگي كه شامل سلامت جسماني، رواني، روابط اجتماعي و سلامت محيط است، وجود دارد. يافته ها از اعتبار و پايايي پرسشنامه ي پنج بعدي ذهن آگاهي حمايت مي كنند. بر همين اساس، پرسشنامه ي پنج بعدي ذهن آگاهي مي تواند براي سنجش و ارزيابي ذهن آگاهي در جامعه ايراني به كار گرفته شود.

In the past decades, mindfulness has attracted the attention of many researchers, and different instruments for measuring these structures have been created which has not yet been assessed in terms of the psychometric properties and cross-cultural perspective. The purpose of this study was to evaluate the validity and reliability of five dimensional mindfulness questionnaire in the Iranian society. For this purpose, 335 students were selected from available sampling and were analyzed with the five dimensional mindfulness questionnaire, multidimensional avoidance of experience and the quality of life questionnaire of the World Health Organization. The results of exploratory factor analysis indicated that the five dimensional mindfulness questionnaire in the Iranian population has six dimensions and shows satisfactory internal consistency (81/0 to 93/0). The total score of mindfulness has significant correlation with the total score of avoidance from experience and some of its factors (behavioral avoidance, delaying activity, and an aversion of mental distress). The results are convergent with the validity and reliability of the five dimensional mindfulness questionnaire. Accordingly, the five dimensional mindfulness questionnaire can be used for the evaluation and assessment of mindfulness in an Iranian society.