فضايل امام علي(ع) در شعر ناصرخسرو و كميت بن زيد اسدي

مقارنه بين ناصرخسرو و كميت بن زيد الاسدي في فضايل الامام علي(ع)

نگاه ناصرخسرو و كميت بن زيد اسدي، به فضايل حضرت علي (ع) با بهره‌گيري از آيات و روايات، قابل توجه است. مسيله مهم در اين زمينه وجوه تشابه و تباين در نوع نگاه دو شاعر به امام علي (ع) و منابع مورد استفاده و زبان هنري‌ در شعر اين دو است. ازآنجاكه نويسندگان اين مقاله، بر مبناي نقد مستقيم و بدون تكيه بر آثار خاص و پس‌زمينه تاريخي، به موضوع پرداخته‌اند، چهارچوب نظري اين پژوهش بر اساس روش مكتب امريكايي در مطالعات تطبيقي است. بررسي تطبيقي نشان داد كه دو شاعر در بيان برخي فضايل مانند: شجاعت و دلاوري، وصايت و ولايت برحق علي و رخداد غدير خم مشتركاتي دارند، كه اين وجوه تشابه ناشي از غور آن دو در منابع ديني همچون قرآن و حديث است، اما بسامد فضايل امام علي (ع) در شعر كميت كمتر از ناصرخسروست، و اين مسيله با توجه به اينكه در شعر ناصرخسرو شاهد تقابل رافضي و ناصبي هستيم، طبيعي مي‌نمايد. در ديوان كميت مناقبي ذكر شده كه بيانگر اهميت آنها در سرزمين آن شاعر است؛ مناقبي همانند سخنوري و صداقت كه اين مورد در ديوان ناصرخسرو ديده نمي‌شود.

Many critics and historians note that Imam Ali had a unique personality, and there are some poets who focused on him. Nasser Khosrow and Komeyt Ibn Zeyd Assadi have used his features in their poems. The main issue here is the similarity of the mentioned features. The present study tries to explore similarities in the art language. The authors have directly analyzed the works of these two poets, and have emphasized on some special works in order to show historical context. The present study is based on American school of comparative study. The comparison shows that both poets have used some features such as Imam Ali’s bravery, his advices, and his personality in Quran and Ghadir Khum; but Komeyt has enumerated less features than Nasser Khosrow, while Rafezi and Nassebi were present in Nasser Khosrow’s poem. Location is more important in Komeyt’s collection, while rhetoric and honesty are not present in Nasser Khosrow’s collection.