بررسي ميزان استفاده نابينايان ايران از فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات جهت تامين نيازهاي اطلاعاتي

The Rate of Blind Usage of Information and Communication Technology for Meeting Informational Needs

اين پژوهش، با هدف بررسي ميزان استفاده نابينايان از فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات و رسانه‌هاي اطلاعاتي خاص جهت تامين نيازهاي اطلاعاتي، انجام شده است. پژوهش از لحاظ هدف، كاربردي و از لحاظ نحوه گردآوري اطلاعات از تحقيقات پيمايشي تحليلي است كه در سال ???? انجام شده است. حجم نمونه آماري پژوهش، بر اساس جدول كرجسي و مورگان، 384 نفر تعيين شد. به منظور گردآوري داده‌ها، از پرسش‌نامه محقق‌ساخته با ضريب پايايي 85/0 استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها، از آمار توصيفي شامل ميانگين، انحراف معيار و درصد و آمار استنباطي شامل آزمون فريدمن و آزمون دو جمله‌اي استفاده شده است. يافته‌ها در بررسي رسانه هاي اطلاعاتي خاص نشان داد، گويه هاي «شنيداري» داراي بيشترين كاربرد و گويه‌هاي «پادكست» و «ودكست» هيچ كاربردي نداشتند؛ بيشترين ميزان استفاده نابينايان از منابع اطلاعاتي خاص، منبع «شنيداري» و كمترين ميزان استفاده نابينايان از منابع اطلاعاتي خاص «گويا» بود. هم‌چنين حدود نيمي از نابينايان كمتر از حد متوسط از فن‌آوري اطلاعات (منابع الكترونيكي و شبكه‌ جهاني اينترنت) استفاده مي‌كردند، و بيشترين ميزان استفاده از ابزارها و فن‌آوري‌هاي موجود نابينايان، «رايانه» و كمترين مولفه مورد استفاده «طراحي وبلاگ و وبلاگ‌نويسي» بود. علاوه بر آن، نتايج نشان داد، از نظر نابينايان، بيشترين منبع مورد نياز براي آموزش و راهنمايي استفاده از نرم‌افزارهاي ويژه، راهنمايي كتابداران و كتاب‌هاي گويا و كمترين منبع مورد نياز «خودآموزي» بود.

This study aimed to assess the blind usage of ICT and special information media for meeting the information needs. Regarding the purpose, this research was applied and regarding the data collection, it was analytic which conducted in 2012. The statistical sample size determined based on the Krejcie & Morgan table was 384. The data was collected using a researcher made questionnaire with 0.85 reliability coefficient. For data analysis, descriptive statistics such as mean, standard deviation, percent and inferential statistics including the Friedman test and Binomial test were used. Results of the study of certain information media showed that item "listening" had the highest usage and items "Podcast" and "Vodcast" had no application. Most of the blind peopleʹs use of special information resource was "listening" and the lowest use of information resources of the blind people was "talking". More than half of the blind people used lower than the average size of Information Technology (electronic and internet resources). The most frequently used of the tool and technology for the blind people was "computer" and least used was "blog design and blogging". From the viewpoint of the blind people, the most resources required for training and guiding were the use of special software; guidance of librarians and talking books and the minimum of needed resource was "self-training".