طرق اثبات دعوا در فقه اسلامي

The way of proving claims in Islamic jurisprudence (Feqeh)

قضا در لغت به معناي حكم و در اصطلاح فقها به معناي حل و فصل خصومات و منازعات بين طرفين دعوا است. فقها در مورد طرق اثبات دعوا، اختلاف دارند و به دو گروه تقسيم مي‌شوند: 1) گروهي قايل به قبول هر حجتي كه ادعاي مدعي را ثابت كند، هستند با اين دليل كه بينه عبارت است از هر آنچه كه حقيقت را مشخص و آشكار كند. 2) جمهور فقها طرق اثبات دعوا را محصور در عددي مي‌دانند ولي در تعيين آن عدد، بينشان اختلاف وجود دارد. اصحاب مذاهب فقهي بر چهار طريق اتفاق دارند كه عبارتند از: اقرار، شهادت، يمين و قسامه. اما طرق و ادله مورد اختلاف اثبات دعوا، متعدد و زياد است كه از بارزترين آنها مي‌توان علم قاضي، قراين، قيافه و قرعه را نام برد.

Qaza in Arabʹs language means judgment and in legal term of foqaha means setting a dispute or quarrel. Foqaha have different views through ways of proving the claims of pepole, so they become divided in two groups:1. a group of foqaha for proving the claims accept any evidence that prove the claim of the claimant. This group of foqaha declares that any evidence that prove the truth is is provable. 2. the most of foqaha thinks that there are a number of ways for proving the claim, but there is no agreement on the headcount. Foqaha in different sects have agreement on four things and they are: confession, evidence, oath and swear. Therefore there are many ways for proving the claim of the claimant.