بررسي اثر بخشي الگوي چند عاملي پرورش تفكر انتقادي در محيط‌هاي يادگيري الكترونيكي

در هزاره ي سوم كه افراد با مسايل متعدد، متنوع و پيچيده رو به رو هستند و امكان تسلط بر اطلاعاتي كه به طور روزافزون در حال توليد و انباشته شدن هستند وجود ندارد، داشتنن مهارت تفكر انتقادي براي سنجش نتايج امور و تصميم گيري درباره ي آنها بر اساس شواهد، ضرورتي اجتناب ناپذير است. در پژوهش حاضر يك الگو با 7 عامل يا مولفه براي پرورش تفكر انتقادي در محيط‌هاي يادگيري الكترونيكي توسط پژوهشگر ارايه شده است. جامعه آماري پژوهش حاضر را كليه دانشجويان رشته آموزش پزشكي دانشگاه علوم پزشكي در محيط هاي يادگيري الكترونيكي و دانشجويان همان رشته در دانشگاه آزاد اسلامي (آموزش سنتي) تشكيل مي‌دهند كه در سال تحصيلي 1391- 1390 در مقطع كارشناسي ارشد مشغول به تحصيل بودند. از بين جامعه ي پژوهش، 47 نفر به روش تصادفي ساده انتخاب و در دو گروه آزمايش (23 نفر) و گروه گواه ( 24نفر) به صورت تصادفي جايگزين گرديدند. جهت آموزش گروه آزمايش از الگوي 7 عاملي پرورش تفكر انتقادي، در محيط هاي الكترونيكي در طي 15 جلسه و با درس علوم تجربي استفاده گرديد. در گروه گواه از الگوي 7 عاملي پرورش تفكر انتقادي در محيط حضوري كلاس درس و به شيوه‌ي سخنراني، در طي 15 جلسه و با درس علوم تجربي استفاده شد. عوامل و مولفه هاي الگو شامل (چالش، بازنمايي، ايجاد فرصت، ايجاد انگيزش، تحليل منطقي، تشويق، مسيوليت و تعهد) است. در اين پژوهش از روش آزمايش و طرح پيش آزمون ـ پس آزمون با دو گروه آزمايشي كه هر كدام براي ديگري حكم گروه گواه را داشتند استفاده شد. هر دوگروه در دو مرحله پيش‌آزمون و پس‌آزمون به پرسشنامه تفكر انتقادي واتسون و گليزر جواب دادند و از آزمون آماري تحليل كوواريانس براي تجزيه و تحليل نتايج استفاده شد. نتايج تفاوت معنادار بين نمرات گروه آزمايش و گواه در پرورش تفكر انتقادي دانشجويان در مولفه‌هاي استنباط، شناسايي مفروضات، استنتاج، تعبير و تفسير و ارزشيابي استدلال منطقي در سطح 001/0 را نشان مي‌دهد. به اين صورت كه در پرورش تفكر انتقادي، گروه آزمايش كه در محيط يادگيري الكترونيكي آموزش ديده بودند، در مقايسه با گروه گواه كه در محيط حضوري كلاس آموزش ديده بودند، نتايج بهتري را به دست دادند.