تاثير سرمايه گذاري مستقيم خارجي، نرخ ارز حقيقي و آزاد سازي اقتصادي بر صادرات غير نفتي ايران (همراه با آزمون عليت تودا ياماموتو)

The Effect of Foreign Direct Investment, Real Exchange Rate and Economic Liberalization on non – Oil Exporting in I.R.Iran(Using Toda Yamamoto Causality Test)

وابستگي اقتصاد كشور به درآمد‌هاي نفتي و مشتقات اين دسته از فرآورده‌ها سبب شده اقتصاد كشور به‌شدت تحت تاثير نوسانات و بي‌ثباتي‌هاي ناشي از قيمت‌گذاري اين محصولات قرار گيرد. بنابراين، توسعه صادرات غيرنفتي، ضروري به‌نظر مي‌رسد. اين تحقيق به دنبال بررسي عليت و تاثير سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي، آزادسازي اقتصادي و نرخ ارز حقيقي بر صادرات غيرنفتي ايران است. در اين پژوهش از آمار ساليانه، طي دوره زماني 1353 ـ 1387، روش خودتوضيح برداري ((VAR، و عليت تودا- ياماموتو استفاده شده است. نتايج به‌دست‌آمده نشان‌دهنده تاثير مثبت و معني‌دار آزادسازي اقتصادي، سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي، و نرخ حقيقي ارز بر صادرات غيرنفتي است. همچنين، وجود يك رابطه عليت از طرف نرخ ارز حقيقي و درجه بازبودن اقتصادي به صادرات غيرنفتي به‌اثبات مي‌رسد. طبقه‌بندي JEL: F19, F21, F31, F41

The economyʹs dependence on oil revenues and derivatives of these products make the countryʹs economy heavily influenced by the volatility and instability of the pricing of these products. Therefore, it seems necessary to develop non-oil exports. This paper examines the causality relation and the effect of foreign direct investment, economic openness and real exchange rate on non-oil exporting in I.R.Iran. Using annual data covering the period 1974-2008, vector auto regressive method and Toda- Yamamoto causality test it is shown that significant and positive effect exist between openness of economy, foreign direct investment, and real exchange rate on non- oil export variable. More over the existence of a single causality relation from real exchange rate and economic openness to non–oil exporting has been proved. JEL: F19, F21, F31, F41