بررسي رابطه بين كيفيت حسابرسي و اجتناب مالياتي در شركت هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

Studying the Relationship between Auditing and Tax Avoidance in the Companies Listed on Tehran Stock

هدف اين پژوهش، بررسي رابطه بين كيفيت حسابرس و كيفيت حسابرسي با اجتناب مالياتي در شركت هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران مي باشد. دوره زماني پژوهش، 1391-1381 بوده و نمونه انتخابي شامل 130 شركت مي‌باشد. براي تجزيه و تحليل داده هاي پژوهش در حالت تلفيقي (تركيبي)، از مدل هاي رگرسيوني چند متغيره در نرم افزار اقتصادسنجيEViews استفاده شده است. در اين پژوهش، اجتناب مالياتي، متغير وابسته و كيفيت حسابرس (اندازه موسسه حسابرسي) و همچنين كيفيت حسابرسي (دوره تصدي حسابرس)، متغير مستقل بوده و از متغيرهاي كنترلي موثر بر اجتناب مالياتي شامل وقفه انتشار، اهرم مالي و اندازه شركت نيز استفاده شده است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه كيفيت حسابرس (اندازه موسسه حسابرسي) بر اجتناب مالياتي شركت هاي بورسي بر اساس هزينه موثر مالياتي و تفاوت دفتري ماليات، تاثير مستقيم و معني دار دارد. اين در حالي است كه كيفيت حسابرسي (دوره تصدي حسابرس) بر اجتناب مالياتي شركت هاي بورسي تنها بر اساس هزينه موثر مالياتي، تاثير مستقيم و معني دار دارد.

This research aims at studying the relationship of auditor’s quality and auditing quality, and tax avoidance in the companies listed on Tehran stock exchange. The research period was 2002 -2012 and 130 companies were selected as a sample. Multivariate regression models were used in econometric software (Eviews) in order to analyze research data in combined form. In this research, tax avoidance is the dependent variable and auditor quality (the size of auditing firm) and auditing quality (auditor tenure) were the independent variables. The effective control variables of tax avoidance including issuance break, financial leverage, and the size of company were used. The research findings show that auditor quality (size of auditing firm) is directly and significantly effective in tax avoidance of stock exchange companies based on the effective tax cost and tax book difference. The auditing quality (auditor tenure) is directly and significantly effective in tax avoidance of stock exchange companies only based on effective tax cost.