كشت اكوتيپ‌هاي گياه دارويي ماريتيغال جهت مقايسه ارزش دارويي و غذايي

Cultivation and Comparison Drug and Nutritional Value of Milk Thistle Ecotypes

مقدمه: اكوتيپ هاي گياه ماريتيغال (Silybum marianum) ارزش دارويي و تغذيه اي داشته و مي توان با انتخاب و شناخت نيازهاي بوم-شناختي و زراعي، آن ها را كشت نمود. هدف اين مطالعه مقايسه ارزش دارويي و غذايي تيپ هاي اكولوژيك ماريتيغال به منظور گزينش و كشت آن ها در استان بوشهر است. مواد و روش‌ها: جمعيت هاي سه اكوتيپ (جمعيت انتخاب شده، بومي 1 (دشتستان) و بومي 2 (تنگستان) در قالب طرح آزمايشي كاملاً تصادفي با چهار تكرار در سال زراعي 92-91 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي (برازجان) كشت و صفات مورفولوژيك و فيتوشيميايي هركدام اندازه گيري گرديد. استخراج روغن دانه و تغليظ آن به ترتيب توسط دستگاه هاي سوكسله و تقطير در خلا انجام و آناليز اسيدهاي چرب به كمك كروماتوگرافي گازي صورت گرفت. عصاره متانولي پودر دانه پس از استخراج تغليظ و سيلي مارين تام آن سنجيده شد. مشاهدات با نرم‌افزار SAS و توسط آزمون هاي آناليز واريانس و دانكن در دو سطح احتمال 5 و 1 درصد تجزيه و تحليل آماري گرديد. يافته‌ها: اغلب صفات ريخت شناسي و عملكردي اكوتيپ ها اختلاف آماري معني دار داشتند. تركيب اسيدهاي چرب و بازده سيلي مارين تام آن‌ها نيز تفاوت زيادي نشان دادند در حالي كه بازده روغن آن ها يكسان بود (01/0P?). بيشينه عملكرد اندام دارويي، سيلي مارين تام (5/6 درصد) و مقدار روغن (5/24 درصد) به‌ترتيب از اكوتيپ 2، جمعيت انتخاب شده و اكوتيپ 1 و 2 بوشهر به‌دست آمد. نسبت اسيدهاي چرب غيراشباع به اشباع در اكوتيپ ها و جمعيت انتخاب شده به ترتيب 99/3 و 32/3 بود. نتيجه‌گيري: اختلاف معني داري بين اغلب صفات ريخت شناسي و فيتوشيميايي هر سه اكوتيپ مورد مطالعه وجود داشت. عملكرد دانه و روغن اكوتيپ 2 بوشهر به‌ترتيب با 1417 و 354 كيلوگرم در هكتار حداكثر اما درصد سيلي مارين آن حداقل بود. به طور كلي امكان انتخاب، كاشت و توليد تجاري اكوتيپ هاي ماريتيغال در استان بوشهر وجود دارد.

Background: Milk thistle ecotypes have drug and nutritional value. Ecological and agronomical needs should be recognized and were selected for cultivation. The aim of this study was comparison of Milk thistle ecotypes for feeding and pharmacy value in order to selection and cultivation in Bushehr province. Materials and Methods: Field study was carried out in a randomized complete design with three ecotype (in four replication) in growing season of 2012-13 at the research farm of Persian Gulf University (Borazjan campus). Morphological and phytochemical traits were measured. Oil content and methanol extract were prepared by Soxhelt extraction and maceration method respectively; Fatty acid profile and total Sylimarin were analyzed by GC and rotary evaporator devices. Data was analyzed by ANOVA and DMRT test methods. Results: Morphological and yield related traits, fatty acids and total Sylimarin had statistically significant different, but oil content was not significant (P? 0.01). Highest seed yields, total sylimarin (6.5 %) and oil content (25.5 %), were related to Ecotype no. 2, selected population and ecotype no. 1 and 2 ecotypes respectively. Saturated fatty acid: Unsaturated Fatty acid ratio in selected population and ecotypes were measured 3.32 % and 3.99 % respectively. Conclusion: Results showed significant differences between Morphological and phytochemical traits in three ecotypes. Maximum yield (1417 kg ha-1), oil percentage (354 kg ha-1) and lowest total sylimarin were related to Ecotype no. 2. These ecotypes can be selected and cultivated for commercial propose in Bushehr province.