فراواني و عوامل خطرساز ديابت به‌دنبال شروع درمان با گلوكوكورتيكوئيد در مبتلايان به پمفيگوس‌ولگاريس در بيمارستان رازي تهران

Frequency and risk factors for steroid-induced diabetes in pemphigus vulgaris patients in Razi Hospital, Tehran

هدف: پمفيگوس‌ولگاريس شايع‌ترين بيماری تاولی خودايمنی است. درمان استاندارد بيماری پردنيزولون به همراه يك داروی كمكی سركوب­كننده‌ی ايمنی مثل آزاتيوپرين يا سيكلوفسفاميد می‌باشد. حدود 5% تا 15% از مرگ­ومير بيماری به‌دليل عوارض استروئيددرمانی است. هدف از اين مطالعه تعيين فراوانی و عوامل خطرساز ديابت ناشی از درمان با گلوكوكورتيكوئيد در بيماران پمفيگوسی بستری‌شده در بيمارستان رازی طی سال‌های 1388 و 1389 ‌بود. روش اجرا: در اين مطالعه‌ی مقطعی، 177 بيمار با تشخيص اوليه‌ی پمفيگوس‌ولگاريس كه برای اولين بار جهت دريافت درمان بستری شده بودند ازنظر سن، جنس، پرفشاری خون، شاخص توده‌ی بدنی (BMI)، سابقه‌ی خانوادگی ديابت، نوع داروهای مصرفی قبل و بعد درمان، مقادير قند خون ناشتا، تری‌گليسيريد، ليپوپروتئين با تراكم كم و ليپوپروتئين با تراكم زياد در بدو بستری و طی سه هفته بعد از درمان مورد ارزيابی قرار گرفتند. يافته‌ها: براساس مقدار قند خون ناشتا، طی سه هفته ارزيابی، 8/15% بيماران (29 بيمار) مبتلا به ديابت تشخيص داده شدند (05/0P<). ارتباط معنی‌داری بين سن، BMI، HbA1c، ليپوپروتئين با تراكم زياد و مصرف داروهای اعصاب با بروز ديابت در افراد موردمطالعه به‌دست آمد (05/0P<) ولی بين جنسيت، سابقه‌ی خانوادگی، پرفشاری خون، مقادير تری‌گليسيريد و ليپوپروتئين با تراكم كم با بروز ديابت ارتباط معنی‌داری وجود نداشت (05/0P>). نتيجه‌گيری: اندازه‌گيری قند خون ناشتا قبل از شروع درمان و طی سه هفته‌ی بستری، امكان تشخيص زودهنگام ديابت را در مبتلايان به بيماری خودايمنی تاولی تحت درمان با گلوكوكورتيكوئيد امكان‌پذير می‌كند. به‌علاوه بررسی عواملی مانند سن، BMI، HbA1c و ليپوپروتئين با تراكم زياد، سابقه‌ی مصرف داروی اعصاب در زمان بستری و طی درمان می‌تواند امكان اقدامات سريع‌تری را برای تشخيص و درمان ديابت ناشی از گلوكوكورتيكوئيد فراهم سازد.

Background and Aim: Pemphigus vulgaris is the most common autoimmune blistering disease. Prednisone, commonly in combination with an immunosuppressive adjuvant such as azathioprine or cyclophosphamide, is the standard treatment for pemphigus vulgaris. Approximately 5% to 15% of mortality of the disease is due to the complications of corticosteroids therapy. The aim of this study was to determine the prevalence and risk factors of steroid-induced diabetes in pemphigus patients hospitalized in Razi hospital, Tehran in 2009 and 2010. Methods: In this cross-sectional study, 177 first-time admitted pemphigus vulgaris patients were studied regarding presence of risk factors for steroid-induced diabetes. Those risk factors were included age, sex, blood pressure, body mass index (BMI), family history of diabetes, medications used before and after initiation of treatment, fasting blood sugar (FBS) , triglyceride (TG) high density lipoprotein (HDL), low density lipoprotein (LDL) levels at the time of admission, and three weeks after the treatment was started. Results: Twenty-nine patients (16.3%) were diagnosed with diabetes based on three weeks FBS levels evaluations. There were significant associations between BMI, HbA1c and taking nervous system agents and diabetes (P<0.05), but the differences between sex, family history, blood pressure, TG, LDL levels and occurrence of diabetes were not significant (P>0.05). Conclusion: Close monitoring of FBS levels before and within the first three weeks of the initiation of steroid therapy allows early detection of storied-induced diabetes in pemphigus patients. Moreover, evaluation of other risk factors associated with diabetes may provide the opportunity of early diagnosis and treatment of steroid-induced diabetes.