اثربخشي الگوي ماتريكس در مقايسه با الگوي مراحل تغيير بر خودتنظيمي و تداوم تغيير در مردان وابسته به آمفتامين

Effectiveness of Matrix intensive outpatient model compared to stages of change model on self-regulation and persistence of change in men dependent to Amphetamine

چكيده هدف: هدف پژوهش تعيين اثربخشي الگوي ماتريكس در مقايسه با الگوي مراحل تغيير بر خودتنظيمي و تداوم تغيير در مردان وابسته به آمفتامين بود. روش: روش پژوهش نيمه آزمايشي با دو گروه آزمايش و يك گروه گواه، پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري و جامعه آماري 327 مرد مراجعه‌كننده به‌ مركز ترك اعتياد رازي طب در تهران طي تابستان 1393 بود. از ميان آن ها 45 نفر به‌ روش در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي به سه گروه تقسيم شد. ابزار پژوهش مقياس سنجش تغيير ديكلمنته و پروچاسكا 2005، پرسشنامه مشكلات خودتنظيمي هيجاني گراتز و رومر (2004)، الگوي سرپايي عمقي ماتريكس، 2006 و الگوي مراحل تغيير ولاسكويز، 2001 بود كه طي 14 جلسه 90 دقيقه اي در هفته يكبار اجرا و براي تحليل آماري از روش اندازه‌گيري مكرر استفاده شد. يافته‌ها: نتايج حاكي از اثربخشي هر دو الگو بر كاهش مشكلات خودتنظيمي هيجاني و افزايش تداوم تغيير بود ولي الگوي ماتريكس بر خودتنظيمي و الگوي مراحل تغيير بر تداوم تغيير اثر بيشتري را نشان داد. نتيجه‌گيري: پيشنهاد مي‌شود متخصصان باليني از الگوي ماتريكس براي كاهش مشكلات خودتنظيمي و از الگوي مراحل تغيير براي افزايش تداوم تغيير يا به عبارتي از هر دو الگو استفاده كنند، تا احتمال عود كاهش يابد.

Abstract Aim: The research aim was to compare the effectiveness of the matrix model and stages of change model on self-regulation and change maintenance in amphetamine addicted men. Method: The design of this research was quasi-experimental using control and two experimental groups with pretest, posttest and follow up in 327 self-referred men to Raziteb Addiction Treatment Center in Tehran during summer of 2014. 45 persons were selected based on availability and divided randomly into three groups. The Research instruments were Diclemente & Prochaska’s Change Assessment Scale and Gratz & Roemer’s Difficulties in Emotion Regulation Scale. Data was analyzed using repeated measures method. Results: The results showed that both models could reduce emotional self-regulation problems and improve change maintenance but the matrix model was more effective at posttest and follow up as far as self-regulation was concerned. Stages of change model was more effective on change maintenance. Conclusion: It is suggested that clinicians can use both models effectively to help reduce aspects of drug dependence in addicted men.