سطوح آشكار و ضمني هويت‌هاي ديني، ملي و مدرن در سازمان‌يافتگي شخصيت نوجوانان و جوانان

Explicit and implicit levels of religious, national and modern identities in personality of adolescents and youths

هدف: هدف پژوهش تعيين سه نوع هويت ملي، ديني و مدرن به‌صورت آشكار و ضمني بود. روش: روش پژوهش همبستگي و جامعه آماري نوجوانان و جوانان شهرهاي يزد و ساري به تعداد 54602 نفر بود. تعداد 168 نفر به روش در دسترس انتخاب شد. براي جمع‌آوري اطلاعات به روش آشكار از پرسشنامه‌هاي سنجش هويت ملي، هويت ديني رحيمي‌نژاد و احمدي (1374) و هويت مدرن حاتمي (1390) و براي سنجشِ ضمني، از آزمون رايانه‌اي تداعي ضمني (نجات و حاتمي، 1391) استفاده شد. يافته‌ها: نتايج در ماتريس همبستگي نشان داد رابطه هويت‌هاي ملي و مدرن در دو سطح آشكار و ضمني مثبت معنادار و ارتباط ميان هويت‌هاي ملي و ديني با هويت مدرن در سطح آشكار، منفي معنادار است، هرچند در سطح ضمني رابطه‌اي بين آن‌ها يافت نشد. طبق نتايج تحليل واريانس، در سطح آشكار نمره‌هاي زنان تنها در هويت‌هاي ديني و ملي به‌طور معناداري بالاتر از مردان بود. در سطح ضمني سنجش هويت نيز تنها تفاوت معنادار در بالاتر بودن هويت مدرن جوانان مازندراني از نوجوانان مازندراني بود. نتيجه‌گيري: اين نتايج مي‌تواند در شناخت ساختار هويتي فعلي نوجوانان و جوانان ايراني كمك كننده باشد و از آن در برنامه‌هاي تربيتي موثر در رابطه با هويت استفاده شود.

Abstract Aim: The aim of this study was to investigate national, religious and modern identities at explicit and implicit levels. Method: The method was correlational and the population of the study consisted of adolescents and youth in Mazandaran and Yazd from whom 168 participants were selected through convenience sampling. For collecting data at explicit level, national identity, religious identity (Rahimi nejad & Ahmadi, 2005) and modern identity questionnaires (Hatami, 2011) were applied. For assessing identities implicitly, Implicit Association Test (Nejat, 2011) was used. Results: Correlation outputs revealed a significant positive relationship between national and modern identities at explicit and implicit levels. Also there was a significant negative relationship between national and religious identities with modern identity at explicit level, although no significant relationship was found at implicit level. According to the ANOVA results, at explicit level, women obtained significantly higher scores than men only in religious and national identities. At implicit level of identity assessment, significant difference was found only in higher scores of Mazandaranis’ youth modern identity. Conclusion: These results can help us in better understanding of the current structure of Iranian youth and adolescents’ identity and be applied in effective educational programs regarding identity.