بررسي تغييرات نحوي در روند ترجمه قرآن كريم به زبان فارسي بر مبناي نظريه ايكس تيره1

A study of syntactic changes through the translation of Quranic verses from Arabic into Persian based on X-Bar Theory

مقاله حاضر در چارچوب نظريه ايكس تيره2 به بررسي تغييرات نحوي در ترجمه قرآن كريم از زبان عربي به زبان فارسي پرداخته و متن مبدا و متون مقصد را با يكديگر مقايسه كرده است. هدف از انجام اين پژوهش، بررسي نوع گروه‌هاي نحوي در متن قرآن كريم و بررسي نوع و ميزان تغييرات اين گروه‌ها در روند ترجمه و مقايسه متن عربي و دو ترجمه فارسي آن است. در اين مطالعه، بررسي علمي و كاربرد گروه‌هاي نحوي در فرآيند ترجمه عبارت است از: مقايسه كاربرد گروه‌هاي محتوايي3 اسمي و فعلي، مقايسه كاربرد گروه‌هاي نقشي4 تصريف، متمم‌نما و حرف تعريف در متن مبدا و دو متن ترجمه آن به فارسي. از‌اين‌رو ساخت‌هاي نحوي دو زبان با يكديگر، مقايسه و تفاوت‌هاي ساختاري آن‌ها مشخص مي‌گردد و آنچه در اين مطالعه مورد نظر است، بررسي پيكره‌اي قرآن، شناسايي مقوله‌ها و تعيين نوع تغيير و تبديل آن‌ها به يكديگر در ترجمه‌هاي فارسي آن‌ها است تا چگونگي نوع و ميزان تغييرات دستوري يا تغييرات معنايي در مسير ترجمه قرآن به زبان فارسي مشخص شود.

This research is concerned with the syntactic changes that occur during the process of translation of Quran verses from Arabic to Persian. Since it helps to evaluate syntactic structures and changes, the X- bar Theory is adopted to classify the type of these changes. For the purpose of this research, the type of syntactic groups is determined and the changes of them are comprised in both of Arabic and Persian texts. In this research the scientific study of syntactic groups contains of the study of lexical categorizes (NP,VP) and functional categorizes (IP,CP,DP) in Quran text and its Persian translations. Therefore the syntactic structures are comprised in two languages and different structures are determined in them. The purpose of this research is to study the data of Quran which includes recognizing the lexical and functional categories and determining of the type of their changes in Persian translations. It shows how the semantic and grammatical changes are represented during the translation of Arabic Quran to Persian.