تحليل نگاشت‌هاي مفهومي در دو شعر از مهدي اخوان ثالث با رويكرد شعرشناسي شناختي

Analysis of conceptual mappings in two poems of Mahdi Akhavan Sales: The Cognitive Poetic approach

پژوهش حاضر به تحليل نگاشت‌هاي مفهومي در دو شعر از مهدي اخوان ثالث با رويكرد شعر‌شناسي شناختي در چارچوب نظريات مارگريت فريمن (2000)، فوكونيه (2002) و ترنر (2002) مي پردازد. در رويكرد شعر‌شناسي شناختي، امكان بررسي متون ادبي به‌ واسطه ابزارهاي زبان‌شناسي شناختي امكان‌پذير است. از‌جمله اين ابزارها كه بررسي ساختار كلي اثر و چينش واحدهاي زباني را ممكن مي‌سازند، مي‌توان به نگاشت‌هاي مفهوميِ ويژگي، رابطه اي و نظام اشاره كرد. در نظريه شعر‌شناسي شناختي، بافت اثر نقش بنياديني در ايجاد معني دارد و تحليل ها بر سه محور متن، مولف و خواننده قرار دارند. با توجه به اين‌كه راهكارهاي تحليل در نظريه شعر‌شناسي شناختي، منجر به بررسي سبكي متن مي شود، ضرورت پژوهش بديهي به نظر مي رسد. پرسش پژوهش اين است كه سطوح مختلف تفسيري شعر اخوان با رويكرد شناختي چگونه جنبه هاي مختلف جهان فكري او را از لحاظ ساختاري و محتوايي تبيين مي نمايند؟ بررسي دو شعر منسجم از اخوان ثالث در چارچوب شناختي نشان مي‌دهد كه چه عواملي باعث ماندگاري يك شعر و استحكام آن مي‌شوند و چگونه ساختار شعر مي‌تواند در ساخت جهان فكري مولف سهيم باشد. نتايج بررسي سبكي اخوان از منظر شناختي نشان داد كه وجود تعامل ميان ساختار و محتواي اثر و همين طور وجود يك كل معناشناختي يك‌پارچه در قالب الگويي ذهني در شعر، مي تواند از عوامل ماندگاري و انسجام آثار او محسوب شود.

This study was conducted to analyze conceptual mappings in two Akhavan Sales’s poems, based on cognitive poetic approach according to the theoretical framework of Freeman (2000), Fauconnier (2002) and turner (2002). In the cognitive poetic approach, analysis of literary works is possible by cognitive linguistic methods. Some of these strategies which make possible the analysis of total work’s structure and type of languages units arrangement are conceptual, relational or system mappings. In the cognitive poetic approach, literary work’s context has fundamental role in making signification and the analysis are based on three component: text, author and reader. In this time, we read two poems of Akhavan Sales based on this theory. The question of this study is how interpretative levels of Akhavan poetry in the framework of cognitive poetic approach explain different aspects of his thought structurally and conceptually speaking? Investigation of two coherent poems of Akhavan Sales showed that which factors cause to viability of poetry and its strength, and how the poetry structure can take part of author’s thought world construction. The results of style investigation of Akhavan with cognitive poetic view showed that the presence of relation between structure and concept, and also concrete conceptual entire in the frame of mental pattern in poetry can be considered as viability factors of his works.