ارزيابي ميزان ناتواني و عوامل مرتبط در سالمندان شهرستان كيار در سال 1391

Evaluation of disability and some of its related factors among the elderly population in Kiar, Iran

چكيده سابقه و هدف: همانند كشورهاي درحال توسعه، در ايران به دليل وجود دگرگوني‌هاي جمعيتشناختي واپيدميولوژيك، ناتواني و هزينههاي بهداشتي آن روز به روز در حال افزايش است. اين در حالي است كه گزارشات، روند نزولي ناتواني در كشورهاي توسعه يافته را نشان مي‌دهد. اين پژوهش با هدف ارزيابي ميزان ناتواني و برخي عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهرستان كيار انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش به صورت توصيفي- تحليلي بر يك نمونه‌ي 350 نفري از سالمندان 65 سال و بالاتر شهرستان كيار انجام شد. براي جمع‌آوري اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده شد: الف) پرسشنامه‌ي پژوهشگر ساخته دربرگيرندهي سوالات دموگرافيك و زمينهاي، ب) پرسشنامه‌ي 36 سوالي پايا و روا WHODASII. هر فرد مي‌توانست نمره‌اي بين صفر تا 144 كسب كند. داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي و تحليلي، تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: 9/58 درصد واحدهاي پژوهش را مردان تشكيل دادند. 6/24 درصد سالمندان به تنهايي زندگي مي‌كردند. 1/27 سالمندان، سيگار و مواد مخدر استفاده مي‌كردند. بيشتر آنها بي‌سواد بوده يا داراي سواد ابتدايي بودند. بيش از دو سوم، فاقد فعاليت منظم بدني بودند. 1/70 درصد، ناتواني كم و خيلي كم و 3/2 درصد، ناتواني شديد داشتند. ارتباط معني‌داري بين شدت ناتواني با سن، جنس، شيوهي زندگي، نياز به كمك، وضعيت تاهل، اعتياد، فعاليت منظم بدني، سطح سواد و ابتلا به چند بيماري مشاهده شد. نتيجه‌گيري: سالمندان مطالعه‌ي حاضر در مقايسه با ساير كشورها، از ناتواني كمتري برخوردار بودند اما با توجه به روند افزايش جمعيت سالمندان، توجه به سلامت و كاهش ناتواني آنان ضروري است. بيشتر بودن شدت ناتواني در زنان و افراد كم‌سواد، ضرورت توجه به اين گروه آسيب‌پذير را نشان مي‌دهد. Abstract: Background and Aim: Similar to developing countries, in Iran because of the epidemiology and demography transition phase, disability along with health costs are increasing day by day while reports are indicated of decreasing trend of the disability in developed countries. This study designed to evaluate the disability and some of its related factors among the elderly population (65 and older) in kiar, Iran. Materials and Methods: A cross-sectional analytical study was conducted on a multi-stage random sample of 350 elderly people (65 year and older) in Kiar. Tow questionnaire used for gathering data. The WHO-DAS-II was used as the generic disability measure and self-structured questionnaire. The WHO-DAS-II had 36 questions. The range of score could be between 0-144. Chi-square, t-test analysis and ANOVA were utilized to check significant differences between subgroups. Results: Results of the total sample, 58.9% were men and 24.6% were living lonely 27.1% had some type of addiction, the majority were illiterate and two third had not regular physical activity. 70.1% of the old people had a low and very low disability and 2.3% were extremely disabled. A significant relationship was found between the disability and variables such as sex, age, living style, needing help, marriage status, addiction, job, level of physical activity, education, and having multiple diseases. ‍Conclusion: Geriatric population in Iran, has a lower level of disability in compare to those of other developed countries. Need of geriatric cares must be increasing, since the population pattern of elderly people is increasing in Iran.